بر اساس تازه ترین گزارش های منتشر شده از سوی نهادهای بین المللی از جمله سرویس تغییر اقلیم کوپرنیک (C۳S) وابسته به اتحادیه اروپا ماه های آغازین سال ۱۴۰۴ خورشیدی که معادل مارس و آوریل ۲۰۲۵ میلادی است در زمره گرم ترین دوره های ثبت شده در تاریخ معاصر زمین قرار گرفته اند.
به گزارش نشر روز داده ها و اطلاعات ثبت شده توسط موسسه تغییر اقلیم کوپرنیک نشان می دهد که جهان در حال تجربه یک فاز تشدیدشونده گرمایش زمین است که نه تنها رکوردهای دمایی را می شکند بلکه اثرات خود را به شکل مستقیم در کشورهایی مانند ایران و سایر مناطق خاورمیانه به وضوح نمایان کرده است.
بر اساس گزارش سرویس تغییر اقلیم کوپرنیک آوریل ۲۰۲۵ (مطابق با نیمه دوم فروردین و نیمه اول اردیبهشت ۱۴۰۴) با میانگین دمای ۱۴.۹۶ درجه سانتی گراد دومین آوریل گرم تاریخ ثبت شد که ۱.۵۱ درجه سانتی گراد بالاتر از میانگین دمای دوره پیشاصنعتی (۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ میلادی) قرار دارد.
اهمیت این عدد در آنجاست که توافق پاریس سقف گرمایش مجاز جهانی را ۱.۵ درجه سانتی گراد تعیین کرده بود؛ اما در ۲۱ ماه از ۲۲ ماه گذشته دمای جهانی از این آستانه عبور کرده است.
سامانتا بورجس مدیر راهبردی اقلیم در C۳S درخصوص چالش های برآمده از افزایش شدید گرمایش جهانی تأکید کرد که آوریل ۲۰۲۵ ادامه ای بر یک روند نگران کننده است که ماه به ماه دمای جهانی بالاتر از حد تعیین شده در توافق پاریس قرار گرفته است. به گفته او چنین روندی می تواند به تغییرات شدید اقلیمی و وقوع پدیده هایی چون خشکسالی های گسترده موج های گرمای خطرناک و اختلال در الگوهای بارشی منجر شود.
ایران و خاورمیانه؛ نقطه تمرکز گرمای جهانی
نقشه های حرارتی منتشرشده توسط مراکز بین المللی همچون C۳S ناسا و NOAA نشان می دهند که خاورمیانه به ویژه ایران عراق شبه جزیره عربستان سوریه و بخش هایی از آسیای میانه و شرق آفریقا جزو مناطقی بودند که بالاترین ناهنجاری های دمایی را در این بازه زمانی تجربه کرده اند. این بدان معناست که متوسط دما در این مناطق بسیار بالاتر از میانگین بلندمدت ثبت شده بوده است.
در ایران داده های ماهواره ای و ایستگاه های هواشناسی گواه آن است که فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۴ از لحاظ دمایی بسیار زودتر و شدیدتر از حد معمول گرم شدند. برخی استان ها از جمله خوزستان بوشهر هرمزگان سیستان و بلوچستان و مناطق مرکزی مانند اصفهان و یزد دماهایی ثبت کردند که برای این ماه ها بی سابقه یا کم سابقه بود. به عنوان مشخص در خوزستان دمای هوا در برخی روزها به بیش از ۴۲ درجه سانتی گراد رسید که معمولاً در تیرماه یا مرداد رخ می دهد.
آنطور که روزنامه انگلیسی زبان «چاینا دیلی» گزارش داده است چنین گرمای زودهنگامی آثار مستقیم و غیرمستقیمی بر زیست بوم منطقه گذاشته است و در حوزه کشاورزی محصولات فصلی نظیر گندم جو و صیفی جات به دلیل بالا رفتن ناگهانی دما با کاهش کیفیت یا حتی از بین رفتن مواجه شده اند. در بخش انرژی برق نیز افزایش تقاضای برق به ویژه برای سیستم های سرمایشی فشار مضاعفی بر زیرساخت های تولید برق وارد کرده است.
مستند به این گزارش مراکز علمی پیش بینی می کنند که با ادامه روند کنونی تابستان سال ۱۴۰۴ جزو گرم ترین تابستان های تاریخ ایران و منطقه باشد. اثرات ال نینو گرمایش اقیانوس ها و کاهش پوشش برف و یخ در قطب ها همگی از جمله عواملی هستند که می توانند موجب تشدید موج گرما شوند.
مستند به این گزارش روند هشداردهنده افزایش گرمای جهانی بار دیگر نشان می دهد که ایران و منطقه خاورمیانه از آسیب پذیرترین نقاط جهان در برابر تغییرات اقلیمی هستند. بنابراین لزوم تقویت زیرساخت های تاب آوری اصلاح الگوهای مصرف انرژی و برنامه ریزی های جامع برای مدیریت بحران اقلیمی اکنون نه یک توصیه بلکه یک ضرورت ملی و منطقه ای است که باید مورد توجه همگان قرار بگیرد.
پایان خبر نشر روز
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "تجربه دمای بالای ۴۰ درجه تابستانی در بسیاری از مناطق ایران در فصل بهار" هستید؟ با کلیک بر روی اقتصادی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "تجربه دمای بالای ۴۰ درجه تابستانی در بسیاری از مناطق ایران در فصل بهار"، کلیک کنید.