چگونه طلاق توافقی بگیریم؟

طلاق توافقی مسیری است که زوجین با توافق کامل بر سر تمامی جزئیات جدایی، از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و سایر امور مالی و غیرمالی، زندگی مشترک خود را به صورت مسالمت آمیز به پایان می رسانند. این روش به آن ها کمک می کند تا با کاهش تنش ها و سرعت بخشیدن به فرآیند، فصلی جدید را در زندگی خود آغاز کنند.

در این مسیر، زوجین اغلب به دنبال راهی هستند که کمترین آسیب عاطفی و مالی را به همراه داشته باشد. آن ها درک می کنند که دستیابی به توافق مشترک، نه تنها از کشمکش های طولانی مدت قضایی جلوگیری می کند، بلکه به حفظ احترام متقابل نیز کمک شایانی می نماید. این راهنمای جامع تلاش می کند تا تمامی ابهامات و پرسش های رایج در مورد طلاق توافقی را پوشش دهد و به آن ها یاری رساند تا این فرآیند را با آگاهی کامل و بدون دغدغه طی کنند. تجربه نشان داده است که هرچه زوجین از جزئیات حقوقی و مراحل کار آگاه تر باشند، تصمیمات بهتری اتخاذ می کنند و جدایی با آرامش بیشتری به انجام می رسد.

طلاق توافقی چیست و چه شرایطی دارد؟

طلاق توافقی در نظام حقوقی ایران، به نوعی از طلاق گفته می شود که زن و شوهر با رضایت و توافق کامل بر تمامی حقوق و تکالیف مالی و غیرمالی خود، تصمیم به جدایی می گیرند. این توافق، از مهم ترین ارکان طلاق توافقی محسوب می شود و بدون آن، امکان طی کردن این مسیر وجود نخواهد داشت.

تعریف دقیق حقوقی طلاق توافقی

در قانون حمایت خانواده، طلاق توافقی به عنوان نوعی از طلاق تعریف شده است که در آن زوجین به صورت مشترک و با اراده آزاد، از دادگاه درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش را می کنند. این درخواست بر پایه توافقاتی است که پیش از آن بر سر تمامی مسائل مرتبط با جدایی حاصل شده است. به عبارت دیگر، دادگاه در این نوع طلاق، نقش تأییدکننده توافقات زوجین را ایفا می کند و کمتر به ماهیت اختلافات ورود پیدا می کند، چرا که فرض بر این است که خود زوجین به بهترین راه حل برای مسائلشان دست یافته اند.

شرایط اساسی برای اقدام به طلاق توافقی

برای اینکه زوجین بتوانند از طریق طلاق توافقی اقدام به جدایی کنند، لازم است شرایطی را احراز نمایند که مهم ترین آن ها عبارتند از:

1. توافق کامل زوجین: این مهم ترین شرط است. توافق باید بر سر تمامی مسائل کلیدی مانند مهریه (بذل یا مطالبه)، نفقه (نفقه ایام زوجیت گذشته، نفقه دوران عده، نفقه فرزندان)، حضانت فرزندان (ملاقات و سهم هر یک از والدین)، جهیزیه، اجرت المثل، نحله و هرگونه اموال مشترک دیگر صورت گیرد. هر گونه عدم توافق در یکی از این موارد، می تواند روند طلاق توافقی را متوقف کرده و آن را به سمت سایر انواع طلاق سوق دهد.
2. اهلیت قانونی زوجین: هر دو طرف باید عاقل و بالغ باشند و توانایی تصمیم گیری منطقی و حقوقی را داشته باشند.
3. عدم اکراه یا اجبار: توافق برای طلاق باید کاملاً ارادی و بدون هیچ گونه فشار یا اکراهی از سوی یکی از طرفین یا شخص ثالث صورت پذیرد.

تفاوت با سایر طلاق ها

مهم است که تفاوت طلاق توافقی را با سایر انواع طلاق، همچون طلاق از سوی مرد، طلاق از سوی زن (با داشتن حق طلاق یا اثبات عسر و حرج)، یا طلاق خلع و مبارات دانست. در طلاق توافقی، هر دو طرف اراده مشترک برای جدایی دارند، در حالی که در سایر موارد، معمولاً یکی از طرفین متقاضی است و دیگری ممکن است مخالف باشد یا شروط خاصی برای جدایی وجود داشته باشد. این ویژگی منحصر به فرد طلاق توافقی، آن را به گزینه ای سریع تر و با تنش کمتر تبدیل می کند، زیرا در آن، اختلافات عمده ای که نیاز به حکم دادگاه باشد، از پیش توسط خود زوجین حل و فصل شده است.

گام به گام: مراحل طلاق توافقی در ۱۴۰۳ (از ابتدا تا انتها)

زوجینی که تصمیم به جدایی توافقی می گیرند، باید مسیری منظم و مرحله به مرحله را طی کنند. درک این مراحل به آن ها کمک می کند تا با آمادگی بیشتری پیش بروند و از سردرگمی های احتمالی جلوگیری شود. در ادامه، این مسیر گام به گام تشریح شده است.

۱. توافق نهایی زوجین و تنظیم توافقنامه کتبی

اولین و شاید حیاتی ترین گام در طلاق توافقی، رسیدن به یک توافق جامع و مکتوب است. این توافقنامه، سندی است که تمامی جنبه های جدایی را پوشش می دهد و مبنای تصمیم گیری دادگاه خواهد بود. تجربه نشان داده است که دقت در این مرحله، می تواند از بروز بسیاری از مشکلات آینده جلوگیری کند.

• نکات مهم در تنظیم توافقنامه: در توافقنامه باید به تفصیل مواردی چون میزان مهریه (نحوه پرداخت یا بخشش)، نحوه استرداد جهیزیه، تکلیف نفقه گذشته و حال، وضعیت حضانت فرزندان (در صورت وجود فرزند)، میزان و نحوه پرداخت نفقه فرزندان، ساعات و مکان ملاقات فرزندان با والدی که حضانت را بر عهده ندارد، و هرگونه اموال مشترک دیگر به وضوح ذکر شود. برای مثال، اگر توافق بر تقسیط مهریه باشد، باید تعداد اقساط و مبلغ هر قسط مشخص شود.
• ضرورت دقت و جامعیت: هرچه توافقنامه دقیق تر و جامع تر باشد، احتمال بازگشت زوجین به دادگاه برای حل و فصل مسائل حل نشده کمتر خواهد بود. گاهی زوجین در این مرحله، احساسات خود را درگیر می کنند و از پرداختن به جزئیات حقوقی غافل می شوند که این می تواند در آینده برایشان دردسرساز شود.
• تأکید بر تعیین تکلیف تمامی حقوق مالی و غیرمالی: تمامی حقوق مالی و غیرمالی باید به صراحت و بدون ابهام تعیین تکلیف شوند. این شامل حقوقی مانند اجرت المثل، نحله و حق سکنی نیز می شود، اگرچه ممکن است زوجین از وجود این حقوق بی اطلاع باشند.

۲. ثبت نام در سامانه تصمیم و مشاوره اجباری

بر اساس قانون، زوجینی که قصد طلاق دارند، ملزم به شرکت در جلسات مشاوره خانواده هستند. این مرحله با هدف کاهش آمار طلاق و کمک به زوجین برای تصمیم گیری آگاهانه طراحی شده است.

1. توضیح کامل سامانه تصمیم: زوجین باید ابتدا به وب سایت سامانه تصمیم (zaman.behzisti.ir) مراجعه کرده و با وارد کردن مشخصات خود، برای جلسات مشاوره ثبت نام کنند. این سامانه، آن ها را به یکی از مراکز غربالگری و مشاوره خانواده بهزیستی ارجاع می دهد.
2. هدف از مشاوره اجباری: مشاوران تلاش می کنند تا با بررسی ریشه های اختلاف، زوجین را به صلح و سازش دعوت کنند یا حداقل، راهنمایی هایی برای کاهش آسیب های ناشی از جدایی ارائه دهند. آن ها به زوجین کمک می کنند تا تصمیمات عقلانی تری بگیرند، به خصوص اگر فرزندانی در میان باشد.
3. تعداد جلسات و مدت زمان تقریبی: معمولاً این جلسات شامل حداقل پنج جلسه مشاوره است که ممکن است تا ۴۵ روز به طول انجامد. تعداد جلسات بسته به نظر مشاور و وضعیت زوجین قابل تغییر است.
4. مدارک لازم برای جلسات مشاوره: معمولاً زوجین باید شناسنامه و کارت ملی خود را به همراه داشته باشند.
5. دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق: اگر پس از طی تمامی جلسات مشاوره، زوجین همچنان بر تصمیم خود برای جدایی مصر باشند، مشاور گواهی عدم انصراف از طلاق را صادر می کند. این گواهی برای مراحل بعدی ضروری است.

۳. ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از دریافت گواهی عدم انصراف، نوبت به ثبت رسمی درخواست طلاق در مراجع قضایی می رسد.

• مدارک لازم در این مرحله:
  • اصل سند ازدواج (عقدنامه)
  • اصل شناسنامه زوجین
  • اصل کارت ملی زوجین
  • گواهی عدم انصراف از طلاق (دریافت شده از مراکز مشاوره)
  • توافقنامه کتبی که در گام اول تنظیم شده است.
• نحوه مراجعه و تکمیل فرم دادخواست: زوجین (یا وکلایشان) باید با در دست داشتن مدارک فوق به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و فرم دادخواست طلاق توافقی را تکمیل نمایند. در این دادخواست، توافقات صورت گرفته به دقت ثبت می شوند.
• پرداخت هزینه دادرسی: در این مرحله، هزینه های مربوط به ثبت دادخواست و دادرسی نیز باید پرداخت شود.

۴. ارجاع پرونده به دادگاه خانواده و تعیین وقت رسیدگی

پس از ثبت دادخواست، پرونده به شعبه مربوطه در دادگاه خانواده ارجاع داده می شود و نوبت رسیدگی تعیین می گردد.

• نحوه پیگیری ابلاغیه: ابلاغیه های دادگاه، از جمله تاریخ و ساعت جلسه رسیدگی، از طریق سامانه ثنا به اطلاع زوجین می رسد. زوجین باید با مراجعه منظم به این سامانه، از جزئیات پرونده خود مطلع شوند.
• لزوم حضور زوجین یا وکلایشان: حضور هر دو زوج یا وکلای قانونی آن ها در جلسه دادگاه الزامی است. عدم حضور ممکن است به تأخیر در روند رسیدگی منجر شود.

۵. جلسه رسیدگی در دادگاه و تأیید توافقات

در این مرحله، زوجین یا وکلایشان در دادگاه حاضر می شوند تا قاضی توافقات آن ها را بررسی و تأیید کند.

• حضور قاضی و تأیید توافقات: قاضی دادگاه، توافقنامه را مورد بررسی قرار می دهد تا از جامعیت و عدم تضاد آن با قوانین اطمینان حاصل کند. او همچنین در این جلسه، تلاش می کند تا از صحت اراده زوجین برای طلاق مطمئن شود.
• احراز بارداری یا عدم بارداری زوجه: یکی از مراحل بسیار مهم در دادگاه، احراز وضعیت بارداری زوجه است. این امر برای تعیین تکلیف حقوق جنین و همچنین رعایت عدّه طلاق ضروری است. راه های احراز عدم بارداری عبارتند از:
  1. مراجعه به آزمایشگاه: زوجه با مراجعه به آزمایشگاه و انجام آزمایش های مربوطه، گواهی عدم بارداری را دریافت و به دادگاه ارائه می کند.
  2. اقرار زوجه: اگر زوجه اقرار به عدم بارداری کند، دادگاه این اقرار را می پذیرد، اما اجرای صیغه طلاق در دفترخانه منوط به ارائه گواهی آزمایشگاهی خواهد بود.
  3. گواهی پزشکی قانونی: در برخی موارد خاص، ممکن است دادگاه از پزشکی قانونی بخواهد تا وضعیت بارداری زوجه را تأیید کند.
• تلاش مجدد دادگاه برای صلح: گاهی قاضی نیز در جلسه دادگاه، تلاش هایی برای صلح و سازش مجدد میان زوجین انجام می دهد، به خصوص اگر احساس کند زمینه آشتی هنوز وجود دارد.

۶. صدور گواهی عدم امکان سازش

پس از بررسی توافقات و احراز شرایط، دادگاه گواهی عدم امکان سازش را صادر می کند.

• محتویات گواهی: این گواهی شامل تمامی توافقات زوجین در مورد مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان، جهیزیه و سایر امور است. این سند، مجوز قانونی برای مراجعه به دفترخانه و ثبت طلاق است.
• اعتبار و مدت زمان گواهی: گواهی عدم امکان سازش معمولاً به مدت سه ماه از تاریخ صدور اعتبار دارد. اگر زوجین در این بازه زمانی به دفترخانه مراجعه نکنند، گواهی باطل شده و باید مجدداً مراحل قضایی را طی کنند.
• اهمیت این گواهی: این سند، پایه و اساس اجرای طلاق در دفترخانه است و بدون آن، دفترخانه مجاز به ثبت طلاق نخواهد بود.

۷. مراجعه به دفتر ثبت طلاق و جاری شدن صیغه طلاق

آخرین گام، مراجعه به یکی از دفاتر ثبت طلاق برای جاری شدن صیغه طلاق و ثبت رسمی آن است.

• مدارک لازم برای دفترخانه:
  • اصل گواهی عدم امکان سازش (صادره از دادگاه)
  • اصل شناسنامه زوجین
  • اصل کارت ملی زوجین
  • در صورت لزوم، گواهی عدم بارداری
• لزوم حضور زوجین یا وکلایشان و دو شاهد مرد: زوجین (یا وکلای قانونی آن ها) باید به همراه دو شاهد مرد عاقل و بالغ در دفترخانه حضور یابند. شاهدان برای تأیید وقوع طلاق و جاری شدن صیغه آن ضروری هستند.
• ثبت رسمی طلاق و دریافت قباله طلاق: پس از جاری شدن صیغه طلاق توسط سردفتر و ثبت در دفاتر مربوطه، قباله طلاق به زوجین تحویل داده می شود و فرآیند طلاق توافقی به پایان می رسد. در این مرحله، شناسنامه زوجین نیز از نظر وضعیت تأهل بروزرسانی می شود.

جزئیات مهم در توافقنامه طلاق توافقی: چه چیزهایی را باید تعیین تکلیف کنید؟

یکی از مهم ترین بخش های طلاق توافقی، دقت در تنظیم توافقنامه است. این سند، آینده حقوقی و مالی زوجین را پس از جدایی رقم می زند. تجربه نشان داده است که هرچه جزئیات بیشتری در این توافقنامه لحاظ شود، اختلافات آتی کمتر خواهد بود. در ادامه به موارد کلیدی که باید در توافقنامه ذکر شوند، می پردازیم.

۱. مهریه

مهریه یکی از اصلی ترین موارد توافق است و می تواند به چند شکل مورد بحث و توافق قرار گیرد:

• بخشش کامل: زوجه می تواند تمامی مهریه خود را به زوج ببخشد (بذل مهریه).
• بخشش قسمتی: بخشی از مهریه توسط زوجه بذل و بخش دیگر به صورت نقد یا قسطی مطالبه شود.
• مطالبه کامل: زوجه می تواند تمام مهریه خود را مطالبه کند و زوج نیز بر نحوه پرداخت (یکجا یا تقسیط) توافق نماید.
• تقسیط: در صورت توافق بر پرداخت مهریه، نحوه تقسیط، تعداد اقساط و مبلغ هر قسط باید به وضوح مشخص شود.

۲. جهیزیه

تعیین تکلیف جهیزیه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است:

• نحوه استرداد: زوجین باید بر نحوه استرداد جهیزیه (فهرست برداری، زمان و مکان تحویل) توافق کنند.
• فهرست جهیزیه: وجود لیست جهیزیه (سیاهه) که به امضای زوج رسیده باشد، در این مرحله بسیار کمک کننده است.

۳. نفقه

نفقه شامل انواع مختلفی است که باید تکلیف آن ها روشن شود:

• نفقه ایام زوجیت گذشته: زن می تواند نفقه ایام گذشته را مطالبه یا آن را به زوج ببخشد.
• نفقه حال: نفقه ایام پیش از طلاق و تا زمان جاری شدن صیغه طلاق.
• نفقه دوران عده: در طلاق رجعی، زن در دوران عده مستحق نفقه است. در طلاق توافقی که غالباً از نوع خلع است، زن معمولاً با بذل مهریه، نفقه ایام عده را نیز ساقط می کند، اما می توانند بر سر آن توافق خاصی داشته باشند.

۴. اجرت المثل و نحله

این دو حق نیز می توانند در توافقنامه مورد بحث قرار گیرند:

• اجرت المثل: پاداش کارهایی است که زن در طول زندگی مشترک انجام داده و قصد تبرع (رایگان انجام دادن) نداشته است.
• نحله: مبلغی است که در صورت عدم استحقاق اجرت المثل و با تشخیص دادگاه، به زن پرداخت می شود.

۵. حضانت فرزندان

مهم ترین جنبه غیرمالی طلاق توافقی، تعیین تکلیف حضانت فرزندان است:

• سن حضانت: تا ۷ سالگی، حضانت با مادر است مگر اینکه دادگاه مصلحت کودک را خلاف آن تشخیص دهد. پس از ۷ سالگی تا بلوغ شرعی (۹ سال برای دختر و ۱۵ سال برای پسر)، دادگاه تعیین تکلیف می کند، اما در طلاق توافقی، زوجین می توانند با در نظر گرفتن مصلحت فرزند، بر سر آن توافق کنند.
• مصلحت فرزند: همواره مصلحت فرزند بالاترین اولویت را در تصمیم گیری های مربوط به حضانت دارد.

۶. نفقه فرزندان

نفقه فرزندان مسئولیت اصلی پدر است، اما می توانند بر سر جزئیات آن توافق کنند:

• میزان و نحوه پرداخت: مبلغ دقیق نفقه و نحوه پرداخت آن (ماهانه، سالانه) باید مشخص شود.
• مسئولیت پرداخت: هرچند معمولاً پدر مسئول پرداخت است، اما مادر نیز می تواند با توافق کتبی این مسئولیت را بر عهده بگیرد.

۷. ملاقات فرزندان

والدی که حضانت فرزندان را بر عهده ندارد، حق ملاقات فرزند خود را دارد:

• زمان، مکان و تعداد دفعات: این موارد باید به وضوح در توافقنامه ذکر شوند (مثلاً هر هفته جمعه از ساعت ۱۰ صبح تا ۸ شب).
• نحوه نظارت: در صورت نیاز، می توان نحوه نظارت بر ملاقات را نیز تعیین کرد.

۸. سایر حقوق مالی

در برخی موارد، حقوق مالی دیگری نیز ممکن است مطرح باشد:

• شیربها، حق السکنی، حق الارث و…: در صورت وجود و توافق بر سر آن ها، باید در توافقنامه ذکر شوند.

۹. تعیین تکلیف منزل مشترک و اموال

اگر زوجین منزل یا اموال مشترکی دارند، باید تکلیف آن ها مشخص شود:

• فروش، انتقال یا استفاده موقت: می توانند بر سر فروش منزل و تقسیم عواید، انتقال مالکیت به یکی از طرفین، یا استفاده موقت یکی از آن ها توافق کنند.

۱۰. حق تجدیدنظر و فرجام خواهی

برای سرعت بخشیدن به روند، معمولاً در توافقنامه قید می شود که زوجین تمامی حقوق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی خود را ساقط می کنند. این بند به معنای پذیرش نهایی توافقات و عدم امکان اعتراض به رأی دادگاه در مراحل بالاتر است.

در تجربه طلاق توافقی، دقیق بودن و پوشش دادن تمامی جنبه های مالی و غیرمالی در توافقنامه کتبی، کلید یک جدایی آرام و بدون دغدغه است. این سند، چارچوب قانونی و عاطفی زندگی آینده هر دو نفر را مشخص می کند.

نقش وکیل در طلاق توافقی: آیا نیاز به وکیل داریم؟

پرسش از نیاز به وکیل در طلاق توافقی، یکی از دغدغه های اصلی زوجین است. با وجود اینکه طلاق توافقی به نظر ساده تر می آید، اما حضور وکیل می تواند تفاوت های چشمگیری در سرعت، دقت و آرامش این فرآیند ایجاد کند.

مزایای حضور وکیل در طلاق توافقی

زوجینی که از وکیل کمک می گیرند، اغلب تجربه ای روان تر و کم استرس تر از فرآیند جدایی دارند:

• تسریع فرآیند: وکلای متخصص به تمامی جزئیات مراحل قانونی و اداری آگاه هستند. آن ها می توانند با تکمیل دقیق مدارک، پیگیری های منظم و حضور به موقع در جلسات، زمان لازم برای طلاق را به حداقل برسانند. این امر برای زوجینی که می خواهند هر چه سریع تر این مرحله از زندگی خود را پشت سر بگذارند، بسیار ارزشمند است.
• کاهش استرس و رفت وآمد: بسیاری از زوجین، به خصوص در شرایط عاطفی طلاق، تمایلی به حضور مکرر در دادگاه ها و دفاتر قضایی ندارند. وکیل می تواند بسیاری از این مراحل را به نیابت از آن ها انجام دهد و از بار روانی و عملی زوجین بکاهد.
• جلوگیری از اشتباهات حقوقی: قوانین خانواده پیچیدگی های خاص خود را دارند. یک وکیل مجرب می تواند از بروز اشتباهات سهوی در تنظیم توافقنامه یا روند قضایی جلوگیری کند که ممکن است در آینده به ضرر یکی از طرفین تمام شود.
• رعایت کامل حقوق طرفین: وکیل با دانش حقوقی خود، اطمینان حاصل می کند که تمامی حقوق مالی و غیرمالی موکلش به صورت کامل در توافقنامه لحاظ شود و هیچ حقی نادیده گرفته نشود. آن ها به زوجین کمک می کنند تا تصمیمات آگاهانه تری بگیرند و از حقوق خود به بهترین شکل دفاع کنند.

حالت های مختلف حضور وکیل

زوجین می توانند بسته به شرایط و ترجیحات خود، از وکیل به روش های مختلفی بهره مند شوند:

1. حضور یک وکیل مشترک برای زوجین: این حالت زمانی که زوجین به توافق کامل و عمیقی رسیده اند و به وکیل اعتماد مشترک دارند، می تواند گزینه ای مقرون به صرفه باشد. وکیل در این حالت، تلاش می کند تا منافع هر دو طرف را به بهترین نحو ممکن حفظ کند و توافقات را به شکل قانونی درآورد.
2. حضور دو وکیل جداگانه برای هر یک از طرفین: این حالت رایج تر است، به خصوص اگر بین زوجین هنوز برخی مسائل حل نشده یا حساسیت هایی وجود داشته باشد. هر وکیل به صورت جداگانه از منافع موکل خود دفاع می کند و مذاکرات توافقنامه با حضور وکلای دو طرف انجام می شود تا از توازن و عدالت توافق اطمینان حاصل شود.
3. طی کردن فرآیند بدون وکیل: برخی زوجین ترجیح می دهند بدون وکیل اقدام کنند. این کار اگرچه از نظر هزینه ها در ظاهر کمتر است، اما می تواند با چالش هایی همراه باشد. از جمله این چالش ها می توان به عدم آگاهی از تمامی حقوق قانونی، اشتباه در تکمیل مدارک، طولانی شدن روند و نیاز به حضور مکرر در مراجع قضایی اشاره کرد. تجربه نشان می دهد که صرفه جویی در هزینه وکیل گاهی به قیمت از دست دادن زمان و حقوقی تمام می شود که ارزش مالی بسیار بیشتری دارند.

نقش وکیل در تنظیم توافقنامه دقیق و جامع

یکی از مهم ترین نقش های وکیل، کمک به تنظیم یک توافقنامه دقیق، جامع و بدون ابهام است. آن ها با توجه به تجربه خود می دانند که چه بندهایی باید در توافقنامه گنجانده شود، چگونه از بروز مشکلات آینده جلوگیری شود و چگونه تمامی جنبه های حقوقی و مالی به درستی پوشش داده شوند. این توافقنامه، سند اصلی جدایی است و دقت در تنظیم آن، تأثیر مستقیمی بر آینده هر دو طرف خواهد داشت.

هزینه ها و مدت زمان طلاق توافقی (به روزرسانی ۱۴۰۳)

یکی از اولین سؤالاتی که زوجین هنگام تصمیم گیری برای طلاق توافقی به ذهنشان می رسد، میزان هزینه ها و مدت زمان لازم برای اتمام فرآیند است. آگاهی از این جزئیات به آن ها کمک می کند تا با دیدی واقع بینانه وارد این مسیر شوند. البته باید در نظر داشت که این هزینه ها و زمان ها ممکن است با تغییر قوانین یا رویه های اداری، کمی متفاوت باشند.

هزینه های اصلی طلاق توافقی

هزینه های طلاق توافقی شامل چندین بخش اصلی است که هر یک تعرفه خاص خود را دارند:

1. هزینه مشاوره اجباری (سامانه تصمیم):

   مطابق با تعرفه های مصوب، هزینه هر جلسه مشاوره خانواده برای هر یک از زوجین تعیین می شود. در سال ۱۴۰۳، این مبلغ حدود ۵۲ هزار تومان برای هر جلسه و برای هر نفر است. با توجه به حداقل ۵ جلسه مشاوره، این هزینه برای هر یک از زوجین به حدود ۲۶۰ هزار تومان می رسد.

2. هزینه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (دادخواست):

   ثبت دادخواست طلاق توافقی در این دفاتر مستلزم پرداخت هزینه هایی است که شامل ثبت دادخواست، تهیه و ارسال اوراق قضایی می شود. این هزینه ها در سال ۱۴۰۳ نیز مطابق با تعرفه های جدید قوه قضائیه تغییراتی داشته است. به طور میانگین، زوجین باید هزینه ای در حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان برای ثبت دادخواست پرداخت کنند.

3. هزینه دادرسی:

   این هزینه به عنوان بخشی از فرآیند رسیدگی در دادگاه دریافت می شود. مبلغ آن نیز هر ساله توسط قوه قضائیه اعلام و باید در زمان ثبت دادخواست یا در مراحل اولیه رسیدگی پرداخت شود. این هزینه نیز معمولاً در حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان خواهد بود.

4. حق الوکاله وکیل (در صورت استفاده):

   بخش عمده هزینه ها در صورت استفاده از وکیل به حق الوکاله او اختصاص دارد. حق الوکاله وکیل به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله: تجربه وکیل، شهر و پیچیدگی پرونده. رنج قیمتی حق الوکاله وکلای طلاق توافقی می تواند از چند میلیون تومان (برای پرونده های ساده با یک وکیل مشترک) تا چندین ده میلیون تومان (برای پرونده های پیچیده تر با دو وکیل) متغیر باشد. زوجین باید پیش از استخدام وکیل، در مورد حق الوکاله و نحوه پرداخت آن به توافق برسند.

5. هزینه آزمایشگاه (احراز عدم بارداری):

   زوجه برای اثبات عدم بارداری خود، باید به آزمایشگاه مراجعه کند. هزینه این آزمایش نیز بر اساس تعرفه های مصوب وزارت بهداشت تعیین می شود و معمولاً در حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان است.

6. هزینه ثبت طلاق در دفترخانه:

   پس از صدور گواهی عدم امکان سازش، برای جاری شدن صیغه طلاق و ثبت رسمی آن در دفترخانه، باید هزینه های مربوط به دفترخانه و سردفتر پرداخت شود. این مبلغ نیز معمولاً در حدود ۵۰۰ هزار تومان تا ۱ میلیون تومان است و بسته به دفترخانه ممکن است کمی متفاوت باشد.

جمع بندی هزینه ها: به طور کلی، اگر زوجین بدون وکیل اقدام کنند، حداقل هزینه ها ممکن است در حدود ۱.۵ تا ۲.۵ میلیون تومان باشد. اما در صورت استفاده از وکیل (حتی یک وکیل مشترک)، این مبلغ می تواند به ۶ تا ۲۰ میلیون تومان یا بیشتر نیز برسد.

مدت زمان کلی فرآیند طلاق توافقی

مدت زمان طلاق توافقی، یکی از مزایای اصلی این نوع طلاق است، زیرا به نسبت سایر طلاق ها بسیار سریع تر به نتیجه می رسد. با این حال، عوامل مختلفی می توانند بر طول مدت آن تأثیر بگذارند:

1. برآورد زمان با وکیل:

   اگر زوجین از وکیل (یا دو وکیل) استفاده کنند، فرآیند معمولاً بسیار سریع تر پیش می رود. در بهترین حالت و با همکاری کامل زوجین و وکلایشان، این فرآیند می تواند در حدود ۱ تا ۲ ماه به اتمام برسد. این سرعت به دلیل آشنایی وکیل با مراحل، پیگیری های منظم و جلوگیری از اتلاف وقت است.

2. برآورد زمان بدون وکیل:

   در صورتی که زوجین بدون وکیل اقدام کنند، به دلیل عدم آشنایی کافی با رویه های اداری و حقوقی، ممکن است فرآیند طولانی تر شود. این مدت زمان می تواند از ۳ ماه تا ۶ ماه یا حتی بیشتر نیز به طول انجامد. تأخیر در ثبت نام سامانه تصمیم، عدم حضور به موقع در جلسات مشاوره یا دادگاه، و اشتباه در تکمیل مدارک، از جمله عواملی هستند که می توانند باعث طولانی شدن فرآیند شوند.

3. حداقل و حداکثر زمان:

   به طور کلی، حداقل زمان لازم برای طلاق توافقی حدود ۱ ماه و حداکثر آن، در صورت بروز مشکلات یا تأخیرها، می تواند تا ۶ ماه یا بیشتر نیز باشد. طولانی ترین بخش از این فرآیند معمولاً مربوط به جلسات مشاوره اجباری و زمان انتظار برای نوبت دادگاه است.

تصمیم به طلاق توافقی، اگرچه مسیر مسالمت آمیزی است، اما مستلزم آگاهی کامل از تمامی جزئیات حقوقی و اداری است. برای اطمینان از رعایت کامل حقوق خود و تسریع فرآیند، بهره مندی از مشاوره حقوقی تخصصی (وکیل خانواده) به شدت توصیه می شود. یک وکیل می تواند راهنمای آن ها در این مسیر باشد و جدایی را با کمترین چالش ممکن به سرانجام برساند.

نتیجه گیری

طلاق توافقی، راهکاری است که به زوجین امکان می دهد تا زندگی مشترک خود را با حداقل تنش و بیشترین احترام متقابل به پایان برسانند. در طول این مسیر، از لحظه تصمیم گیری برای جدایی تا ثبت نهایی آن در دفترخانه، آگاهی کامل از مراحل، حقوق و تکالیف، نقش کلیدی ایفا می کند. زوجین دریافتند که توافق بر سر تمامی جزئیات مانند مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان، نه تنها به سرعت بخشیدن به فرآیند کمک می کند، بلکه از بروز اختلافات و کشمکش های آتی نیز جلوگیری می نماید.

تجربه نشان داده است که هرچند طلاق توافقی بر پایه رضایت طرفین است، اما پیچیدگی های قانونی و اداری خاص خود را دارد. از ثبت نام در سامانه تصمیم و شرکت در جلسات مشاوره اجباری تا تنظیم دقیق توافقنامه، ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و حضور در دادگاه برای دریافت گواهی عدم امکان سازش، هر مرحله نیازمند دقت و شناخت کافی است. بسیاری از زوجین در این مسیر متوجه می شوند که بدون راهنمایی صحیح، ممکن است دچار سردرگمی شوند و فرآیند برایشان دشوارتر از آنچه تصور می کردند، شود.

در نهایت، طلاق توافقی می تواند به عنوان یک پایان محترمانه و کم تنش برای یک زندگی مشترک تلقی شود. این رویکرد، به زوجین اجازه می دهد تا با حفظ کرامت انسانی و تمرکز بر آینده، فصلی جدید را در زندگی خود آغاز کنند. برای اطمینان از رعایت کامل حقوق خود و تسریع فرآیند، بسیاری از افراد به این نتیجه می رسند که بهره مندی از مشاوره حقوقی تخصصی از یک وکیل خانواده، سرمایه گذاری ارزشمندی است. وکیل می تواند نه تنها راهنمای آن ها در این مسیر پر چالش باشد، بلکه با تخصص خود، آرامش خاطر لازم را برای گذر از این دوران فراهم آورد و جدایی را با کمترین دغدغه ممکن به سرانجام برساند.