
مهمترین صرافی های ارز دیجیتال
صرافی های ارز دیجیتال نقش محوری در دسترسی به بازار کریپتو ایفا می کنند و انتخاب پلتفرمی امن و مناسب، سنگ بنای موفقیت در این عرصه است. در این مقاله به مهمترین صرافی های ارز دیجیتال داخلی و خارجی پرداخته خواهد شد تا کاربران بتوانند با آگاهی کامل، بهترین انتخاب را برای فعالیت های رمزارزی خود داشته باشند.
دنیای ارزهای دیجیتال با سرعت خیره کننده ای در حال گسترش است و هر روز بر تعداد پلتفرم های معاملاتی یا همان صرافی ها افزوده می شود. برای هر کسی که قصد ورود به این بازار پرهیجان را دارد، یافتن صرافی مناسب که هم از نظر امنیتی قابل اعتماد باشد و هم نیازهای خاص کاربر را برآورده کند، از اهمیت بالایی برخوردار است. کاربران ایرانی نیز با چالش های مضاعفی مانند تحریم ها و محدودیت های بین المللی مواجه هستند که انتخاب را پیچیده تر می کند. در این راهنمای جامع، به بررسی عمیق و بی طرفانه صرافی های برتر داخلی و خارجی می پردازیم تا تصویری روشن از مزایا و معایب هر یک ارائه دهیم.
معیارهای اساسی برای انتخاب یک صرافی ارز دیجیتال برتر
هنگامی که کاربران به دنبال بهترین بستر برای معاملات ارزهای دیجیتال خود هستند، عوامل متعددی را باید در نظر بگیرند. این معیارها نه تنها تجربه کاربری را شکل می دهند، بلکه به طور مستقیم بر امنیت دارایی ها و موفقیت مالی افراد تأثیرگذارند. انتخاب یک صرافی بدون در نظر گرفتن این فاکتورها می تواند به ضررهای جبران ناپذیری منجر شود.
امنیت و حفاظت از دارایی ها
امنیت از حیاتی ترین جنبه ها در انتخاب صرافی ارز دیجیتال محسوب می شود. کاربران باید به دنبال پلتفرم هایی باشند که از پروتکل های امنیتی پیشرفته مانند احراز هویت دو مرحله ای (2FA)، رمزنگاری SSL قوی و ذخیره سازی سرد (Cold Storage) برای بخش عمده دارایی ها استفاده می کنند. سابقه امنیتی صرافی، شامل عدم وقوع هک های بزرگ و شفافیت در گزارش دهی حوادث امنیتی احتمالی، می تواند نشان دهنده میزان اعتماد به آن باشد. بسیاری از صرافی های معتبر، دارایی کاربران را بیمه می کنند که این خود یک لایه امنیتی اضافی را فراهم می آورد. به عنوان مثال، شنیده می شود که برخی از صرافی ها حتی برای موارد خاص، صندوق های جبران خسارت دارند تا در صورت بروز مشکلاتی نظیر حملات سایبری، بخشی از ضرر کاربران را جبران کنند.
کارمزدها و ساختار هزینه ها
ساختار کارمزدها می تواند تأثیر قابل توجهی بر سودآوری معاملات داشته باشد. کاربران باید تمامی هزینه ها، از جمله کارمزد واریز، برداشت (چه ریالی و چه رمزارزی) و کارمزد معاملات (Maker/Taker) را به دقت بررسی کنند. برخی صرافی ها برای حجم معاملات بالا یا استفاده از توکن بومی خود تخفیف هایی ارائه می دهند. همچنین، آگاه بودن از هزینه های پنهان مانند نرخ اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش) یا کارمزدهای تبدیل ارز، برای جلوگیری از غافلگیری های ناخواسته ضروری است. تجربه نشان داده است که گاهی اوقات، صرافی های با کارمزد پایین تر در نگاه اول، ممکن است با هزینه های پنهان دیگری همراه باشند.
تنوع ارزهای دیجیتال و جفت های معاملاتی
تنوع ارزهای پشتیبانی شده و جفت های معاملاتی موجود، نشان دهنده انعطاف پذیری و پوشش بازار صرافی است. کاربران به دنبال پلتفرم هایی هستند که علاوه بر ارزهای اصلی مانند بیت کوین و اتریوم، طیف وسیعی از آلت کوین های پرطرفدار و حتی توکن های جدید را نیز ارائه دهند. پشتیبانی از شبکه های مختلف بلاک چین برای واریز و برداشت نیز می تواند به کاربران در کاهش هزینه ها و افزایش سرعت تراکنش ها کمک کند. برای معامله گران، دسترسی به یک بازار گسترده به معنای فرصت های بیشتر برای کسب سود است.
رابط کاربری و تجربه کاربری (UX)
یک رابط کاربری ساده، بصری و کارآمد، نقش مهمی در تسهیل فرآیند معاملات، به ویژه برای معامله گران تازه کار، ایفا می کند. سهولت ثبت نام، واریز و برداشت، ناوبری آسان در پلتفرم و دسترسی سریع به ابزارهای تحلیلی، همگی به تجربه کاربری مثبت منجر می شوند. در دسترس بودن اپلیکیشن موبایل برای سیستم عامل های اندروید و iOS و همچنین پایداری و سرعت پلتفرم در زمان نوسانات بازار، از دیگر ویژگی های مهمی است که کاربران به آن توجه می کنند.
پشتیبانی و خدمات مشتریان
پشتیبانی پاسخگو و کارآمد، در زمان بروز مشکلات فنی یا سوالات معاملاتی، می تواند بسیار حیاتی باشد. صرافی های برتر معمولاً پشتیبانی ۲۴ ساعته از طریق چت آنلاین، تلفن و سیستم تیکتینگ را ارائه می دهند. برای کاربران ایرانی، وجود پشتیبانی فارسی زبان در صرافی های داخلی یک مزیت بزرگ محسوب می شود. سرعت و کیفیت پاسخگویی تیم پشتیبانی و همچنین وجود منابع آموزشی جامع و FAQ غنی، به کاربران کمک می کند تا با اطمینان بیشتری در پلتفرم فعالیت کنند. داستان های متعددی از کاربران وجود دارد که در لحظات بحرانی، پشتیبانی قوی توانسته است از ضررهای احتمالی آن ها جلوگیری کند.
نقدینگی و حجم معاملات
نقدینگی بالا در یک صرافی به این معناست که می توان دارایی های دیجیتال را به سرعت و با حداقل تأثیر بر قیمت خریداری یا فروخت. صرافی های با حجم معاملات بالا، معمولاً نقدینگی بهتری دارند و این امر به اجرای سریع و بدون لغزش (Slippage) سفارشات کمک می کند. برای معامله گران فعال، نقدینگی بالا به معنای فرصت های بیشتر برای ورود و خروج بهینه از معاملات است.
امکانات و ابزارهای معاملاتی پیشرفته
صرافی های مدرن، امکانات متنوعی را برای معامله گران حرفه ای ارائه می دهند. این ابزارها شامل بازارهای OTC (خرید و فروش آنی) و P2P (همتابه همتا)، معاملات اهرم دار (Leverage/Futures) و مارجین، استیکینگ (Staking) برای کسب سود غیرفعال، ربات های معامله گر، API برای توسعه دهندگان و ابزارهای تحلیل تکنیکال پیشرفته می شوند. این قابلیت ها به کاربران اجازه می دهند تا استراتژی های معاملاتی پیچیده تری را اجرا کرده و از فرصت های مختلف بازار بهره ببرند.
مهمترین صرافی های ارز دیجیتال ایرانی: انتخابی امن و متناسب با نیازها
در میان گزینه های موجود برای کاربران ایرانی، صرافی های داخلی به دلیل مزایای خاص خود، اغلب در اولویت قرار می گیرند. این پلتفرم ها توانسته اند با ارائه خدماتی متناسب با شرایط کشور، بستری امن و قابل اعتماد برای خرید، فروش و معامله ارزهای دیجیتال فراهم کنند.
چرا صرافی های ایرانی برای کاربران داخل کشور ارجحیت دارند؟
برای کاربران ایرانی، صرافی های داخلی مزایای منحصربه فردی دارند که آن ها را به گزینه ای مطلوب تبدیل می کند. مهمترین این مزایا، عدم نگرانی بابت تحریم های بین المللی و خطر بلوکه شدن حساب است که کابوس بسیاری از معامله گران در پلتفرم های خارجی بوده است. همچنین، امکان واریز و برداشت ریالی مستقیم، پشتیبانی فارسی زبان و فرآیند احراز هویت آسان برای شهروندان ایرانی، سهولت و آرامش خاطر بیشتری را برای کاربران به ارمغان می آورد. تجربه نشان داده که در صورت بروز هرگونه مشکل، پیگیری در صرافی های داخلی بسیار ساده تر و دست یافتنی تر است.
انتخاب یک صرافی ارز دیجیتال داخلی، با توجه به شرایط تحریم ها و سهولت دسترسی به خدمات ریالی و پشتیبانی فارسی، اغلب امن ترین گزینه برای کاربران ایرانی محسوب می شود.
معرفی و بررسی صرافی های برتر ایرانی
در ادامه به معرفی و بررسی برخی از مهمترین صرافی های ارز دیجیتال ایرانی می پردازیم که هر یک ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند. این بررسی به کاربران کمک می کند تا با توجه به نیازها و اولویت های شخصی خود، بهترین پلتفرم را انتخاب کنند.
صرافی والکس (Wallex)
والکس با سابقه چندین ساله در بازار ارزهای دیجیتال ایران و بیش از ۵ میلیون کاربر فعال، به یکی از بزرگترین و شناخته شده ترین صرافی های داخلی تبدیل شده است. این صرافی با پشتیبانی از بیش از ۲۹۰ ارز دیجیتال، قابلیت های متنوعی مانند تعیین حد ضرر، نمودارهای لحظه ای، خرید و فروش آنی (OTC) و بازار حرفه ای (P2P) را ارائه می دهد. استیکینگ، ربات معامله گر اختصاصی و خدمات API از دیگر ویژگی های متمایز والکس هستند. تیم سازنده این صرافی متشکل از فارغ التحصیلان دانشگاه های شریف و تهران بوده که تخصص خود را در زمینه های مالی و برنامه نویسی به کار گرفته اند.
صرافی بیت پین (Bitpin)
بیت پین با امکان خرید و فروش بیش از ۳۰۰ ارز دیجیتال، از معتبرترین پلتفرم های داخلی به شمار می رود. یکی از ویژگی های جذاب این صرافی، قابلیت سهام گذاری (استیکینگ) ارزهایی مانند کاردانو، سولانا و پولکادات است که به کاربران امکان کسب سود غیرفعال را می دهد. همچنین، امکان دریافت وام با وثیقه کریپتو و استفاده از کیف پول سرد برای افزایش امنیت دارایی ها از دیگر مزایای بیت پین است. این صرافی با استفاده از روش های متنوع امنیتی مانند تأیید دومرحله ای و ذخیره سازی آفلاین، امنیت بالایی را برای دارایی های کاربران فراهم آورده است.
صرافی نوبیتکس (Nobitex)
نوبیتکس به عنوان یکی از پیشگامان و بزرگترین پلتفرم های معاملاتی در ایران، از بیش از ۱۵۰ ارز دیجیتال پشتیبانی می کند و بازارهای تتری، بیت کوینی و ریالی را برای کاربران خود فراهم آورده است. این صرافی برای هر دو گروه کاربران تازه کار و حرفه ای، امکاناتی مانند استیکینگ، استخر مشارکت، کشت سود و حتی صرافی غیرمتمرکز اختصاصی (Nobidex) را در اختیار می گذارد. البته کاربران ممکن است شنیده باشند که این صرافی در گذشته مورد حمله هکری قرار گرفته است، اما نوبیتکس همواره بر تقویت پروتکل های امنیتی خود تأکید دارد.
صرافی آبان تتر (Aban Tether)
آبان تتر که از سال ۱۳۹۷ فعالیت خود را آغاز کرده، اکنون یکی از صرافی های برجسته ایرانی است که از صدها ارز دیجیتال پشتیبانی می کند. این پلتفرم امکان نقل و انتقال ارزها را از طریق شبکه های مختلف بلاک چین فراهم کرده و پشتیبانی آنلاین ۲۴ ساعته برای رفع مشکلات کاربران دارد. احراز هویت سریع، معاملات حضوری (برای کاربران خاص) و اعتبار معاملاتی (معامله اهرمی) از جمله قابلیت های برجسته آبان تتر است. این صرافی با به کارگیری روش های رمزنگاری پیشرفته و تأیید دومرحله ای، امنیت دارایی های کاربران را تأمین می کند.
صرافی تبدیل (Tabdil)
صرافی تبدیل با بیش از ۷۴۰ بازار معاملاتی و پشتیبانی ۲۴ ساعته، تلاش کرده تا تجربه ای متفاوت از معامله ارزهای دیجیتال را ارائه دهد. این پلتفرم ابزارهای پیشرفته ای مانند ربات تریدر و معاملات اهرم دار را در اختیار کاربران می گذارد و امکان تنظیم حد سود و ضرر را فراهم می آورد. تبدیل با ارائه شبکه های مختلف بلاک چین، انعطاف پذیری در واریز و برداشت را افزایش داده است. باشگاه مشتریان و جزیره جایزه از دیگر امکانات جذب کننده این صرافی محسوب می شوند.
صرافی بیت ۲۴ (Bit24)
بیت ۲۴ با پشتیبانی از بیش از ۶۲۰ ارز دیجیتال و ارائه کیف پول امن اختصاصی، خود را به عنوان یکی از گزینه های برتر در بازار ایران معرفی کرده است. فرآیند خرید و فروش در این صرافی به سه گام ساده خلاصه شده است: ثبت نام، تعیین ارز و مقدار، و در نهایت پرداخت و تأیید انتقال. این صرافی امکاناتی مانند بازار پیش ازعرضه (Pre-Market) و سرمایه گذاری دوگانه را برای کاربران فراهم آورده است که به معامله گران اجازه می دهد حتی پیش از عرضه رسمی، ارزها را معامله کنند و از سود سالیانه بهره مند شوند.
صرافی رمزینکس (Ramzinex)
رمزینکس که کار خود را از سال ۹۶ آغاز کرده، امکان خرید و فروش بیش از ۳۰۰ ارز دیجیتال را در بازارهای فروشگاهی (OTC) و همتابه همتا (P2P) فراهم آورده است. این صرافی با پلتفرمی کاربرپسند، امنیت بالا و کارمزدهای رقابتی، بیش از ۲ میلیون کاربر را جذب کرده است. در رمزینکس، کاربران می توانند از ربات معامله گر اختصاصی صرافی و امکانات API برای معاملات الگوریتمی استفاده کنند. ارائه سرویس رمز باکس (پورتفوی ۱۰ ارز برتر) و معاملات اهرمی، از دیگر مزایای این پلتفرم است.
صرافی سرمایکس (Sarmayex)
سرمایکس که از سال ۱۳۹۶ فعالیت می کند، امکان معامله نزدیک به ۷۵۰ ارز دیجیتال را فراهم کرده و با پایگاه کاربری بیش از ۱ میلیون نفر، توانسته بیش از ۳۵ میلیون معامله را مدیریت کند. این صرافی دارای ۹ سطح کاربری است که کاربران می توانند بر اساس حجم معاملات ماهانه خود، از تخفیف های کارمزد بهره مند شوند. سیستم استیکینگ پیشرفته و بازار پیش ازعرضه ارزها از دیگر ویژگی های سرمایکس است. این صرافی با ارائه باشگاه مشتریان و بخش سرمایکس لند، جوایز و پاداش هایی را به کاربران وفادار خود می دهد.
صرافی اکسکوینو (Excoino)
اکسکوینو که از زیرمجموعه های هلدینگ ارنیکا است، از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده است. این صرافی با پشتیبانی از بیش از ۵۵۰ ارز دیجیتال، بازارهای فروشگاهی و همتابه همتا را ارائه می دهد. اکسکوینو کمیسیون های متفاوتی برای انواع معاملات در نظر گرفته، اما میزان کارمزد هر یک ثابت است. صندوق های مشارکت متنوع، طرح سرمایه گذاری اورانوس و محیط معاملات آزمایشی، از قابلیت های برجسته اکسکوینو به شمار می رود. این صرافی نیز مانند بسیاری از رقبا، سیستم پاداش دعوت از دوستان دارد.
صرافی پول نو (Pool No)
پول نو که از سال ۱۳۹۹ کار خود را آغاز کرده، بیش از ۲۲۰ ارز دیجیتال را لیست کرده است. کارمزد خرید و فروش آنی در این صرافی بین ۰.۳ تا ۰.۵ درصد متغیر است که به صورت خودکار روی قیمت ارزها اعمال می شود، بدین معنی که قیمت نمایش داده شده، نهایی است. در معاملات P2P نیز کارمزدها بسته به حجم معاملات بین ۰.۳ تا ۰.۲ درصد متغیر است. رابط کاربری ساده و روان و امکان برداشت رمزارزی نامحدود، از ویژگی های مثبت پول نو محسوب می شود. این صرافی در حال حاضر امکانات اختصاصی کمتری نسبت به رقبا دارد، اما برنامه هایی برای راه اندازی بخش جوایز در آینده نزدیک دارد.
جدول مقایسه ای جامع صرافی های ارز دیجیتال ایرانی
نام صرافی | سال راه اندازی | تعداد ارز | تعداد کاربر | نوع بازار | اپلیکیشن | پشتیبانی 24/7 | استیکینگ | معاملات اهرم دار | کارمزد میانگین (میکر) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
والکس | ۱۳۹۸ | +۲۹۰ | +۵ میلیون | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | بله | بله (تعهدی) | ۰.۱% – ۰.۳۵% |
بیت پین | ۱۳۹۹ | +۳۰۰ | +۳ میلیون | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | بله | بله (تعهدی) | ۰% – ۰.۳۵% |
نوبیتکس | ۱۳۹۶ | +۱۵۰ | +۱۰ میلیون | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | بله | بله (تعهدی) | ۰.۰۶% – ۰.۲۵% |
آبان تتر | ۱۳۹۷ | +۸۰۰ | +۱ میلیون | OTC | اندروید/iOS | بله | خیر | بله (اعتباری) | ۰.۲% – ۰.۳% |
تبدیل | ۱۳۹۸ | +۳۰۰ | +۲ میلیون | OTC/P2P | اندروید/وب | بله | خیر | بله (اهرم دار) | ۰.۰۳% – ۰.۳۵% |
بیت ۲۴ | ۱۳۹۸ | +۶۵۰ | +۸۰۰ هزار | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | خیر | خیر | ۰% – ۰.۲% |
رمزینکس | ۱۳۹۶ | +۳۳۰ | +۲ میلیون | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | خیر | بله (اهرمی) | ۰.۰۵۲۵% – ۰.۲۵% |
سرمایکس | ۱۳۹۶ | +۷۰۰ | +۱ میلیون | OTC/P2P | اندروید/iOS/وب | بله | بله | خیر | ۰.۰۳% – ۰.۳۵% |
اکسکوینو | ۱۳۹۶ | +۵۵۰ | +۶ میلیون | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | بله | خیر | ۰.۲% – ۰.۳% |
پول نو | ۱۳۹۹ | +۲۲۰ | +۶۰۰ هزار | OTC/P2P | اندروید | بله | خیر | خیر | ۰.۲% – ۰.۵% |
ارزینجا | ۱۳۹۶ | +۱۰۰۰ | +۵۰۰ هزار | OTC/P2P | اندروید/iOS/وب | بله | بله | خیر | ۰% – ۰.۵% |
بیدارز | ۱۳۹۷ | +۸۰ | +۲۰۰ هزار | OTC/P2P/Trade | اندروید | بله | خیر | بزودی | ۰.۳% – ۰.۵% |
همتاپی | ۱۳۹۸ | ۱۷ | +۲۵ هزار | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | خیر | خیر | ۰.۰۸% – ۰.۳۲% |
راستین | ۱۴۰۱ | +۸۰۰ | نامشخص | OTC/P2P | اندروید/iOS | بله | بله | بزودی (تعهدی) | ۰% (میکر) |
ایرانیکارت | ۱۳۸۹ | +۲۰۰۰ | +۱ میلیون | OTC | اندروید/iOS | بله | خیر | خیر | ۰.۲۹% – ۰.۳۹% |
مهمترین صرافی های ارز دیجیتال خارجی: فرصت ها و ریسک ها برای ایرانیان
فعالیت در صرافی های ارز دیجیتال خارجی می تواند دسترسی به بازارهای وسیع تر و امکانات متنوع تری را فراهم کند، اما برای کاربران ایرانی، این مسیر با چالش ها و ریسک های قابل توجهی همراه است که آگاهی از آن ها بسیار ضروری است.
چالش ها و خطرات فعالیت در صرافی های خارجی
داستان بسیاری از کاربران ایرانی که در صرافی های خارجی به مشکل برخورده اند، شنیدنی است. مهمترین خطر برای ایرانیان، تحریم های بین المللی است که می تواند به بلوکه شدن حساب ها و از دست رفتن دارایی ها منجر شود. بسیاری از صرافی های معتبر خارجی، به دلیل قوانین سخت گیرانه، امکان سرویس دهی به کاربران ایرانی را ندارند یا برای آن نیاز به احراز هویت دارند که این امر برای افراد با تابعیت ایرانی بسیار دشوار است. استفاده از VPN و IP ثابت نیز با ریسک هایی همراه است، زیرا در صورت شناسایی IP ایرانی یا تشخیص تغییر مکرر IP، حساب کاربری ممکن است مسدود شود. برای مثال، برخی از دوستان تجربه کرده اند که پس از سال ها فعالیت در یک صرافی خارجی، تنها به دلیل یک اشتباه کوچک در IP، تمام دارایی هایشان بلوکه شده است.
معرفی و بررسی صرافی های معتبر خارجی (با تأکید بر وضعیت برای ایرانیان)
بایننس (Binance)
بایننس به عنوان بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در جهان از نظر حجم معاملات، ابزارهای پیشرفته ای مانند معاملات آتی و آپشن را ارائه می دهد. این پلتفرم از تنوع بی نظیری از رمزارزها پشتیبانی می کند و کارمزدهای رقابتی دارد. اما متأسفانه، به دلیل تحریم ها، بایننس برای کاربران ایرانی به طور کامل غیرقابل استفاده است و خطر بلوکه شدن حساب بسیار بالا است. این صرافی به شدت به قوانین احراز هویت پایبند است و هرگونه تلاش برای دور زدن آن، ریسک بزرگی برای دارایی های کاربران ایرانی به همراه دارد.
بای بیت (ByBit)
بای بیت به دلیل تمرکز بر معاملات فیوچرز و اهرم بالا، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این صرافی در گذشته نسبت به احراز هویت ایرانیان سخت گیری کمتری نشان می داد، اما در حال حاضر نیز نیاز به استفاده از VPN و تغییر IP ثابت برای کاربران ایرانی وجود دارد و خطر بلوکه شدن حساب همچنان بالاست. کاربران باید با آگاهی کامل از این ریسک ها در آن فعالیت کنند.
مکسی (MEXC)
مکسی به دلیل تنوع بالای آلت کوین ها و لیست کردن سریع توکن های جدید، مورد توجه بسیاری از معامله گران قرار گرفته است. این صرافی نیز مانند بای بیت، در حال حاضر نیاز به استفاده از VPN و IP ثابت برای کاربران ایرانی دارد و توصیه می شود با احتیاط فراوان در آن فعالیت شود.
گیت.آی او (Gate.io)
گیت.آی او از دیگر صرافی های خارجی است که به دلیل تنوع رمزارزها و لیست سریع توکن های نوظهور شناخته می شود. این صرافی نیز در گذشته شرایط نسبتاً بهتری برای کاربران ایرانی داشت، اما در حال حاضر فعالیت در آن برای ایرانیان نیازمند استفاده از VPN و تغییر IP است و خطر بلوکه شدن دارایی ها وجود دارد.
کوینکس (CoinEx)
کوینکس یکی از معدود صرافی های خارجی بود که زمانی از زبان فارسی پشتیبانی می کرد و بسیاری از کاربران ایرانی در آن فعال بودند. اما با اعمال سخت گیری های جدید در سال های اخیر، این صرافی نیز احراز هویت را اجباری کرده و سرویس دهی به کاربران ایرانی را متوقف کرده است. افرادی که همچنان در این صرافی دارایی دارند، با چالش های جدی برای برداشت مواجه هستند.
کوکوین (Kucoin)
کوکوین نیز صرافی دیگری است که در گذشته بدون نیاز به احراز هویت برای ایرانیان قابل استفاده بود، اما در سال ۲۰۲۳ احراز هویت را اجباری کرد و بسیاری از کاربران ایرانی مجبور به انتقال دارایی های خود از این پلتفرم شدند.
کوین بیس (Coinbase)، کریپتو دات کام (Crypto.com) و کراکن (Kraken)
این صرافی ها از بزرگترین و معتبرترین پلتفرم های جهان هستند که به دلیل قرار گرفتن در کشورهایی با قوانین سخت گیرانه (مانند ایالات متحده)، به هیچ عنوان به کاربران ایرانی خدمات نمی دهند و حتی با VPN نیز ریسک فعالیت در آن ها بسیار بالاست.
جدول مقایسه ای صرافی های خارجی (با ستون وضعیت سرویس دهی به ایرانیان)
نام صرافی | تنوع ارزها | امکانات برجسته | وضعیت سرویس دهی به ایرانیان |
---|---|---|---|
بایننس (Binance) | +۶۰۰ | معاملات فیوچرز، آپشن، اسپات، استیکینگ | غیرقابل استفاده، خطر بلوکه شدن حساب بسیار بالا |
بای بیت (ByBit) | +۱۰۰ | معاملات فیوچرز با اهرم بالا، اسپات | نیاز به VPN و تغییر IP، خطر بلوکه شدن حساب |
مکسی (MEXC) | +۲۶۰۰ | تنوع بالای آلت کوین ها، لیست سریع توکن ها | نیاز به VPN و تغییر IP، خطر بلوکه شدن حساب |
گیت.آی او (Gate.io) | +۱۷۰۰ | لیست سریع توکن های جدید، ICO/IEO | نیاز به VPN و تغییر IP، خطر بلوکه شدن حساب |
کوینکس (CoinEx) | +۵۰۰ | معاملات اسپات، فیوچرز، مارجین | احراز هویت اجباری شده، خدمات به ایرانیان متوقف شده |
کوکوین (Kucoin) | +۷۰۰ | معاملات اسپات، فیوچرز، استیکینگ، وام دهی | احراز هویت اجباری شده، خدمات به ایرانیان متوقف شده |
کوین بیس (Coinbase) | +۱۵۰ | رابط کاربری ساده، بیمه دارایی ها | خدمات به ایرانیان ارائه نمی شود |
کریپتو دات کام (Crypto.com) | +۲۵۰ | امنیت سایبری پیشرفته، کیف پول DeFi | خدمات به ایرانیان ارائه نمی شود |
کراکن (Kraken) | +۹۰ | استیکینگ، معاملات مارجین و آتی | خدمات به ایرانیان ارائه نمی شود |
صرافی های متمرکز (CEX) در مقابل صرافی های غیرمتمرکز (DEX): انتخابی بر اساس نیاز شما
در دنیای ارزهای دیجیتال، دو دسته اصلی از صرافی ها وجود دارند: متمرکز و غیرمتمرکز. هر کدام از این مدل ها، ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که شناخت آن ها برای انتخاب بهترین گزینه حیاتی است.
صرافی های متمرکز (CEX)
صرافی های متمرکز، همانند بانک های سنتی، کنترل دارایی های کاربران را در اختیار دارند. این پلتفرم ها معمولاً نیازمند احراز هویت (KYC) هستند و یک شخص ثالث (خود صرافی) واسطه بین خریدار و فروشنده است. سهولت استفاده، سرعت بالای معاملات و ارائه ابزارهای معاملاتی پیشرفته، از مزایای اصلی CEXها به شمار می رود. برای بسیاری از افراد، سادگی کار با این صرافی ها و دسترسی به پشتیبانی مشتریان، آن ها را به گزینه ای جذاب تبدیل می کند.
صرافی های غیرمتمرکز (DEX)
صرافی های غیرمتمرکز با فلسفه ای متفاوت عمل می کنند. در DEXها، کاربران کنترل کامل بر دارایی های خود را حفظ می کنند و نیازی به احراز هویت نیست. معاملات به صورت مستقیم بین خریداران و فروشندگان (Peer-to-Peer) و از طریق قراردادهای هوشمند روی بلاک چین انجام می شود. این مدل حریم خصوصی بالاتری را ارائه می دهد و ریسک بلوکه شدن حساب توسط یک نهاد مرکزی را از بین می برد. اما معمولاً رابط کاربری پیچیده تری دارند، نقدینگی کمتری دارند و کارمزدهای گس (Gas Fees) می توانند بالا باشند.
مقایسه جامع مزایا و معایب CEX و DEX (برای کاربران ایرانی)
معیار | صرافی متمرکز (CEX) | صرافی غیرمتمرکز (DEX) |
---|---|---|
امنیت و کنترل دارایی | دارایی ها در اختیار صرافی؛ خطر هک یا بلوکه شدن توسط شخص ثالث | کنترل کامل کاربر بر دارایی؛ ریسک کمتر بلوکه شدن، اما مسئولیت کامل حفظ کلیدها |
احراز هویت | معمولاً اجباری (KYC) | بدون نیاز به احراز هویت؛ حریم خصوصی بالا |
کارمزد | معمولاً کمتر و شفاف تر | کارمزدهای گس (Gas Fees) شبکه بلاک چین، گاهی اوقات بالا و غیرقابل پیش بینی |
نقدینگی و حجم معاملات | بسیار بالا و اسپرد کمتر | پایین تر، به خصوص برای آلت کوین ها؛ اسپرد بالاتر |
تنوع ارزها | پشتیبانی از ارزهای معتبر و لیست شده | امکان معامله توکن های جدید و ناشناخته تر |
سرعت معاملات | بسیار سریع | بسته به شلوغی شبکه بلاک چین، ممکن است کندتر باشد |
ابزارهای معاملاتی | گسترده و پیشرفته (فیوچرز، مارجین، استاپ لاس و…) | معمولاً محدودتر (فقط سفارش بازار و لیمیت) |
پشتیبانی مشتریان | معمولاً قوی و در دسترس | پشتیبانی رسمی وجود ندارد (تکیه بر جوامع کاربری) |
دسترسی کاربران ایرانی | خطرات تحریم و بلوکه شدن حساب | بدون محدودیت جغرافیایی و تحریمی |
مهمترین صرافی های غیرمتمرکز (DEX) برای ایرانیان
با توجه به چالش های احراز هویت در صرافی های متمرکز برای ایرانیان، صرافی های غیرمتمرکز می توانند گزینه ای مناسب باشند. این پلتفرم ها به کاربران این امکان را می دهند تا بدون نیاز به ارائه اطلاعات شخصی، به معاملات ارزهای دیجیتال بپردازند. برخی از مهمترین DEXها عبارتند از:
- یونی سواپ (Uniswap): یکی از بزرگترین و شناخته شده ترین DEXها بر بستر اتریوم.
- پنکیک سواپ (Pancakeswap): DEX محبوب بر بستر بایننس اسمارت چین (BSC) با کارمزدهای پایین تر.
- سوشی سواپ (Sushiswap): فورک یونی سواپ با قابلیت های اضافی مانند ییلد فارمینگ.
- بیسکیو (Bisq): یک صرافی غیرمتمرکز واقعی (P2P) که بدون نیاز به واسطه مرکزی، امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را با روش های پرداخت متنوع فراهم می کند.
راهنمای عملی: شروع فعالیت در صرافی های ایرانی
برای افرادی که تازه وارد دنیای ارزهای دیجیتال می شوند، مراحل ثبت نام، احراز هویت و شروع معامله ممکن است کمی گیج کننده به نظر برسد. اما صرافی های ایرانی معمولاً این فرآیندها را تا حد امکان ساده سازی کرده اند تا کاربران بتوانند با راحتی بیشتری فعالیت خود را آغاز کنند.
مراحل گام به گام احراز هویت
احراز هویت در صرافی های ایرانی برای حفظ امنیت کاربران و رعایت قوانین داخلی، یک فرآیند اجباری است. این فرآیند معمولاً شامل چند مرحله اساسی است که در اکثر صرافی ها مشابهت دارد:
- ثبت نام اولیه: اولین قدم، ثبت نام در وب سایت یا اپلیکیشن صرافی با استفاده از شماره موبایل و ایمیل شخصی است.
- تکمیل اطلاعات هویتی: در این مرحله، کاربران باید اطلاعات شخصی خود از جمله نام، نام خانوادگی، کد ملی، تاریخ تولد و آدرس محل سکونت را به دقت وارد کنند.
- ثبت اطلاعات بانکی: برای واریز و برداشت ریالی، نیاز است که اطلاعات کارت بانکی (شامل شماره کارت و شماره شبا) که به نام خود کاربر است، در سیستم ثبت شود.
- ارسال مدارک شناسایی: کاربران باید تصویر واضح و خوانایی از کارت ملی یا شناسنامه خود را آپلود کنند.
- ارسال سلفی یا ویدئو سلفی: برای تأیید نهایی هویت، از کاربر خواسته می شود یک عکس سلفی به همراه کارت شناسایی و یک متن دست نویس مشخص (که توسط صرافی تعیین می شود) ارسال کند. برخی صرافی ها ممکن است درخواست ویدئو سلفی نیز داشته باشند.
پس از انجام این مراحل، مدارک توسط تیم پشتیبانی صرافی بررسی شده و در صورت تأیید، حساب کاربری فعال می شود. معمولاً صرافی ها سطوح مختلفی از احراز هویت دارند که هر سطح، امکانات و محدودیت های خاص خود را در خصوص حجم معاملات و برداشت ها به همراه دارد.
اهمیت احراز هویت برای کاربران
ممکن است در نگاه اول، فرآیند احراز هویت زمان بر به نظر برسد، اما مزایای آن برای کاربران بسیار زیاد است. احراز هویت به صرافی امکان می دهد تا امنیت حساب کاربری و دارایی های دیجیتال را تضمین کند. همچنین، این اقدام برای رعایت قوانین پولشویی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم در کشور الزامی است. از سوی دیگر، بسیاری از امکانات پیشرفته و جذاب صرافی، تنها برای کاربرانی که فرآیند احراز هویت را کامل کرده اند، در دسترس خواهد بود. بنابراین، احراز هویت نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه به نفع امنیت و بهره مندی حداکثری کاربر از خدمات صرافی است.
نکات امنیتی حیاتی
امنیت در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار حیاتی است. کاربران باید همواره هوشیار باشند و نکات امنیتی زیر را رعایت کنند:
- رمز عبور قوی و 2FA: همواره از رمز عبورهای پیچیده و منحصر به فرد استفاده کرده و احراز هویت دو مرحله ای (2FA) را برای حساب خود فعال کنید.
- پرهیز از فیشینگ: مراقب وب سایت های جعلی (فیشینگ) باشید. همیشه آدرس URL صرافی را با دقت بررسی کنید و از طریق لینک های مشکوک وارد حساب خود نشوید.
- عدم اشتراک گذاری اطلاعات: هرگز اطلاعات ورود، مدارک شناسایی یا کلیدهای خصوصی خود را با هیچ کس به اشتراک نگذارید.
- اینترنت امن: برای ورود به صرافی، از اینترنت امن و خصوصی استفاده کنید و از شبکه های Wi-Fi عمومی یا رایانه های مشترک خودداری کنید.
- به روزرسانی نرم افزارها: همیشه سیستم عامل و نرم افزارهای امنیتی دستگاه خود را به روز نگه دارید.
- هوشیاری در برابر کلاهبرداری: نسبت به پیام ها، ایمیل ها یا تماس های مشکوکی که اطلاعات شخصی یا مالی شما را درخواست می کنند، هوشیار باشید.
نحوه خرید و فروش ارز دیجیتال
پس از تکمیل احراز هویت، کاربران می توانند به راحتی خرید و فروش ارز دیجیتال را آغاز کنند. این فرآیند عموماً شامل مراحل زیر است:
- واریز ریالی: ابتدا باید حساب ریالی خود را از طریق درگاه بانکی یا انتقال شبا، شارژ کنید.
- انتخاب ارز: ارز دیجیتال مورد نظر برای خرید یا فروش را انتخاب کنید.
- انتخاب نوع سفارش:
- سفارش بازار (Market Order): ارز را بلافاصله با بهترین قیمت موجود در بازار خریداری یا به فروش می رسانید.
- سفارش محدود (Limit Order): قیمت دلخواه خود را برای خرید یا فروش تعیین می کنید و سفارش شما تنها زمانی اجرا می شود که قیمت بازار به آن حد برسد.
- سفارش حد ضرر (Stop-Loss Order): برای مدیریت ریسک، می توانید قیمتی را تعیین کنید که در صورت رسیدن قیمت ارز به آن، سفارش فروش به طور خودکار اجرا شود.
- ثبت سفارش و تأیید: مقدار مورد نظر را وارد کرده و سفارش خود را ثبت کنید.
- برداشت: پس از انجام معاملات، می توانید دارایی های رمزارزی خود را به کیف پول شخصی منتقل کنید یا موجودی ریالی حاصل از فروش را به حساب بانکی خود برداشت کنید.
مدیریت پرتفوی و اهمیت کیف پول شخصی
مدیریت هوشمندانه پرتفوی و دارایی های دیجیتال برای موفقیت طولانی مدت بسیار مهم است. صرافی ها معمولاً یک داشبورد برای مشاهده موجودی، سود و زیان و عملکرد کلی سرمایه گذاری ها ارائه می دهند. با بررسی منظم این اطلاعات، کاربران می توانند استراتژی های خود را تنظیم کنند. اما یک نکته بسیار مهم که همه معامله گران باتجربه به آن تأکید دارند: هرگز تمام دارایی های خود را برای مدت طولانی در صرافی نگهداری نکنید. صرافی مکانی برای معامله است، نه برای ذخیره سازی بلندمدت. برای مبالغ بالا، همیشه توصیه می شود دارایی ها به کیف پول های شخصی (سخت افزاری یا نرم افزاری معتبر) منتقل شوند، جایی که کنترل کلیدهای خصوصی کاملاً در اختیار خود کاربر است و ریسک هایی مانند هک یا ورشکستگی صرافی از بین می رود.
آشنایی با ابزارهای معاملاتی
صرافی های پیشرفته، ابزارهای متنوعی را برای تحلیل و تصمیم گیری ارائه می دهند. این ابزارها شامل نمودارهای قیمت با اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، هشدارهای قیمت، API برای معاملات الگوریتمی و ربات های معامله گر می شوند. آشنایی با این ابزارها می تواند به کاربران کمک کند تا تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرند و از فرصت های بازار بهره برداری کنند.
هشدارها و توصیه های نهایی برای کاربران ایرانی
فعالیت در بازارهای مالی، به ویژه بازار پرنوسان ارزهای دیجیتال، همواره با ریسک هایی همراه است. برای کاربران ایرانی، این ریسک ها به دلیل شرایط خاص کشور و وجود کلاهبرداری های متعدد، دوچندان می شود. از این رو، هوشیاری و آگاهی از نکات امنیتی و توصیه های مهم، می تواند محافظی قوی برای دارایی ها و سرمایه های آن ها باشد.
شناسایی صرافی های کلاهبرداری (Scam Exchanges)
متأسفانه، در کنار صرافی های معتبر، تعداد زیادی پلتفرم کلاهبرداری نیز وجود دارند که با وعده های سودهای نجومی و غیرواقعی، به دنبال فریب کاربران و سرقت دارایی های آن ها هستند. شناسایی این صرافی ها نیازمند دقت و آگاهی است. برخی از نشانه های صرافی های کلاهبرداری عبارتند از:
- وعده سودهای تضمینی و بسیار بالا در مدت زمان کوتاه.
- نداشتن اطلاعات شفاف در مورد تیم توسعه دهنده و مکان دفتر مرکزی.
- رابط کاربری بسیار ساده یا بسیار پیچیده و نامنظم که نقص های فنی زیادی دارد.
- عدم ارائه پشتیبانی مناسب یا پاسخ های کلیشه ای و غیرشفاف.
- مشکلات مکرر در فرآیند برداشت وجوه یا بهانه های متعدد برای به تأخیر انداختن آن.
- فشارهای غیرمنطقی برای واریز مبالغ بیشتر یا دعوت از دوستان.
داستان های واقعی بسیاری از افرادی که در دام صرافی های کلاهبرداری (مانند موارد شبیه به Belem.cc که در گذشته خبرساز شد) افتاده اند، می تواند درس عبرتی برای سایرین باشد. همواره قبل از واریز هر مبلغی، تحقیقات کاملی انجام دهید.
اهمیت تحقیق شخصی (DYOR)
شاید شنیده باشید که در دنیای کریپتو شعار «Do Your Own Research» یا «تحقیق خودت را انجام بده» بسیار رایج است. این جمله کلیدی به این معناست که هیچ گاه بر اساس توصیه های دیگران، بدون تحقیق و بررسی شخصی خود، سرمایه گذاری نکنید. هر سرمایه گذاری در ارز دیجیتال، چه در خرید یک رمزارز و چه در انتخاب یک صرافی، نیازمند پژوهش دقیق است. اطلاعات مربوط به سابقه صرافی، تیم آن، پروتکل های امنیتی، نظرات کاربران و اخبار مربوط به آن را به دقت بررسی کنید.
لزوم انتقال دارایی های بزرگ به کیف پول های شخصی
این یک توصیه طلایی در دنیای کریپتو است که به کرات تکرار می شود: صرافی ها برای معامله طراحی شده اند، نه برای نگهداری طولانی مدت مقادیر زیاد دارایی. هرچند صرافی های معتبر از تدابیر امنیتی قوی استفاده می کنند، اما هیچ پلتفرمی ۱۰۰٪ مصون از خطر هک یا مشکلات دیگر نیست. برای محافظت حداکثری از سرمایه خود، همیشه مقادیر زیادی از ارزهای دیجیتال را به کیف پول های شخصی خود (مانند کیف پول های سخت افزاری Ledger یا Trezor، یا نرم افزاری معتبر مانند Trust Wallet یا Exodus) منتقل کنید. در این کیف پول ها، کلیدهای خصوصی در اختیار خود کاربر است و این یعنی کنترل کامل بر دارایی ها.
سوالات متداول
کدام صرافی ایرانی از همه بهتر است؟
انتخاب بهترین صرافی ایرانی به نیازها، اولویت ها و سبک معاملاتی هر کاربر بستگی دارد. صرافی های مختلفی مانند والکس، بیت پین، نوبیتکس، آبان تتر و تبدیل، هر کدام ویژگی ها و مزایای خاص خود را از نظر تنوع ارزها، کارمزد، پشتیبانی، رابط کاربری و امکانات پیشرفته (مانند استیکینگ یا معاملات اهرم دار) دارند. توصیه می شود کاربران با بررسی دقیق معیارهای مهم برای خود و مقایسه صرافی ها، گزینه ای را انتخاب کنند که بیشترین تطابق را با نیازهایشان دارد. تجربه نشان می دهد که یک صرافی ممکن است برای یک معامله گر تازه کار ایده آل باشد، در حالی که معامله گری حرفه ای صرافی دیگری را ترجیح دهد.
آیا می توان بدون احراز هویت در صرافی های ارز دیجیتال فعالیت کرد؟
در صرافی های متمرکز ایرانی، احراز هویت برای انجام هرگونه معامله و واریز/برداشت ریالی اجباری است و این یک الزام قانونی برای حفظ امنیت کاربران و مبارزه با پولشویی است. در صرافی های خارجی نیز، بسیاری از پلتفرم های معتبر به دلیل قوانین بین المللی، احراز هویت را اجباری کرده اند. تنها در صرافی های غیرمتمرکز (DEX) است که می توان بدون نیاز به احراز هویت فعالیت کرد، اما این پلتفرم ها نیز چالش های خاص خود (مانند پیچیدگی بیشتر، نقدینگی کمتر و کارمزدهای گس) را دارند که کاربران باید از آن ها آگاه باشند.
بهترین صرافی برای استیکینگ در ایران کدام است؟
تعدادی از صرافی های ایرانی خدمات استیکینگ را به کاربران خود ارائه می دهند که از جمله آن ها می توان به والکس، بیت پین، نوبیتکس، آبان تتر (تحت عنوان قلک تترلند) و سرمایکس اشاره کرد. هر یک از این صرافی ها ممکن است ارزهای مختلفی را برای استیکینگ پشتیبانی کنند و نرخ سود متفاوتی داشته باشند. کاربران باید با بررسی لیست ارزهای پشتیبانی شده برای استیکینگ و نرخ سود هر صرافی، بهترین گزینه را بر اساس دارایی ها و اهداف سرمایه گذاری خود انتخاب کنند.
صرافی های ایرانی چه کارمزدهایی دارند؟
کارمزدهای صرافی های ایرانی متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله نوع معامله (خرید/فروش آنی، P2P)، حجم معاملات کاربر (که ممکن است سطح کاربری را تغییر دهد و تخفیف اعمال شود)، واریز/برداشت ریالی یا رمزارزی. به طور کلی، کارمزد واریز ریالی اغلب بین ۰.۰۲ تا ۰.۰۵ درصد و کارمزد برداشت ریالی نیز یک نرخ ثابت یا درصدی از مبلغ است. کارمزد معاملات در بازارهای P2P معمولاً بین ۰ تا ۰.۳۵ درصد برای میکر و تیکر متغیر است. توصیه می شود همواره قبل از انجام معامله، به بخش کارمزدهای صرافی مورد نظر مراجعه کرده و جزئیات دقیق را بررسی کنید.
آیا استفاده از VPN برای صرافی های خارجی امن است؟
استفاده از VPN برای دور زدن تحریم ها در صرافی های خارجی با ریسک های جدی همراه است. صرافی ها از ابزارهای پیشرفته ای برای شناسایی موقعیت مکانی کاربران استفاده می کنند و در صورت تشخیص IP ایرانی یا استفاده از VPN، حساب کاربری و دارایی ها ممکن است بلوکه شود. علاوه بر این، استفاده از VPNهای رایگان یا نامعتبر می تواند اطلاعات شخصی و امنیتی کاربران را در معرض خطر قرار دهد. تجربه نشان داده که حتی IP های ثابت نیز تضمینی برای امنیت نیستند و ممکن است در آینده شناسایی شوند. بهترین و امن ترین راه برای کاربران ایرانی، فعالیت در صرافی های داخلی معتبر و قابل اعتماد است.
نتیجه گیری
در این راهنمای جامع، تلاش شد تا مهمترین صرافی های ارز دیجیتال، چه داخلی و چه خارجی، به همراه معیارهای کلیدی برای انتخاب آن ها به تصویر کشیده شود. با توجه به چالش های خاص کاربران ایرانی، به نظر می رسد انتخاب صرافی های داخلی معتبر، با وجود محدودیت ها در مقایسه با بازارهای جهانی، گزینه امن تر و کارآمدتری باشد. این صرافی ها با ارائه خدمات ریالی و پشتیبانی فارسی زبان، بستری مناسب برای ورود و فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال فراهم می کنند.
هرچند صرافی های خارجی امکانات وسیع تری را ارائه می دهند، اما خطرات ناشی از تحریم ها و بلوکه شدن حساب ها، ریسک فعالیت در آن ها را برای کاربران ایرانی به شدت افزایش می دهد. نکته حیاتی برای تمامی معامله گران، تحقیق شخصی کامل (DYOR) و اولویت بندی امنیت دارایی هاست. همواره دارایی های بزرگ را به کیف پول های شخصی منتقل کرده و از هوشیاری کامل در برابر کلاهبرداری ها و رعایت نکات امنیتی غافل نشوید. با آگاهی و احتیاط، می توان تجربه ای امن و موفق در این بازار پرنوسان را رقم زد.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "۱۰ مهمترین صرافی های ارز دیجیتال: راهنمای کامل" هستید؟ با کلیک بر روی ارز دیجیتال، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "۱۰ مهمترین صرافی های ارز دیجیتال: راهنمای کامل"، کلیک کنید.