چگونه روغن موتور مناسب خودروی شما عمر آن را دو برابر می کند؟

روغن موتور با روانکاری بهینه، کاهش اصطکاک، کنترل حرارت، پاکسازی موتور و محافظت در برابر خوردگی، نقش کلیدی در حفظ سلامت و دوام قطعات داخلی خودرو ایفا می‌کند و از این طریق می‌تواند عمر مفید موتور را به طرز چشمگیری افزایش دهد. موتور خودرو، قلب تپنده هر وسیله نقلیه‌ای است که عملکرد صحیح آن، ضامن حرکت روان و ایمن است. همانند خون در بدن انسان، روغن موتور نیز وظایف حیاتی متعددی را در موتور بر عهده دارد و بدون آن، طول عمر و کارایی موتور به شدت کاهش می‌یابد. انتخاب صحیح روغن موتور و رعایت دقیق برنامه تعویض و نگهداری، نه تنها به حفظ عملکرد و سلامت موتور کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به طرز چشمگیری عمر مفید آن را افزایش داده و حتی آن را دو برابر کند. در این مقاله به بررسی عمیق چگونگی انتخاب و نگهداری صحیح روغن موتور می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم از سرمایه ارزشمند خود محافظت کرده و از هزینه‌های گزاف تعمیرات پیشگیری کنید.

محتشم پارت به عنوان یکی از فروشندگان معتبر روغن موتور، طیف گسترده‌ای از محصولات باکیفیت را برای خودروهای سانگ یانگ و هیوندا ارائه می‌دهد. خرید از این مجموعه به مشتریان این اطمینان را می‌دهد که روغن موتوری اصلی و با مشخصات فنی دقیق، متناسب با نیاز خودروی خود تهیه می‌کنند. این شرکت با ارائه برندهای شناخته‌شده و معتبر، به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا از عملکرد بهینه و طول عمر بیشتر موتور خودروی خود اطمینان حاصل کنند. همچنین، ارائه اطلاعات فنی دقیق و مشاوره تخصصی در انتخاب روغن موتور مناسب، از دیگر مزایای خرید روغن موتور از محتشم پارت است که تجربه خریدی مطمئن و آگاهانه را برای مشتریان فراهم می‌آورد.

۱. درک عمیق از نقش روغن موتور در افزایش طول عمر موتور

روغن موتور فراتر از یک سیال ساده، یک مهندس شیمیایی پیچیده است که با انجام وظایف چندگانه، به طور مستقیم بر طول عمر و سلامت موتور خودرو تاثیر می‌گذارد. هر یک از این وظایف حیاتی، به خودی خود می‌تواند عاملی تعیین‌کننده در میزان سایش و فرسودگی قطعات باشد و درک آن‌ها به انتخاب بهتر روغن کمک می‌کند.

۱.۱. روانکاری فوق‌العاده و کاهش اصطکاک

موتور خودرو از هزاران قطعه متحرک تشکیل شده است که با سرعت‌های بسیار بالا در کنار یکدیگر حرکت می‌کنند. در صورت عدم وجود روانکار مناسب، این قطعات فلزی به یکدیگر ساییده شده و گرمای زیادی تولید می‌کنند که منجر به سایش و فرسودگی سریع می‌شود. روغن موتور با تشکیل یک لایه محافظ نازک بین این قطعات، مانند پیستون‌ها، میل‌لنگ، سوپاپ‌ها و یاتاقان‌ها، اصطکاک فلز به فلز را به حداقل می‌رساند. این لایه هیدرودینامیکی، قطعات را از تماس مستقیم با یکدیگر باز می‌دارد و به آن‌ها اجازه می‌دهد به نرمی و آزادانه حرکت کنند. کاهش اصطکاک به معنای کاهش تولید گرما و فرسودگی مکانیکی است که مستقیماً به افزایش طول عمر مفید تمامی اجزای داخلی موتور می‌انجامد. این عملکرد پایه و اساس حفاظت از موتور است و بدون آن، عمر موتور به شدت کوتاه‌تر خواهد شد.

۱.۲. خنک‌کنندگی و دفع حرارت

فرایند احتراق در داخل موتور، گرمای بسیار زیادی تولید می‌کند. همچنین، اصطکاک بین قطعات متحرک، حتی با وجود روانکاری، نیز حرارت مضاعفی را ایجاد می‌کند. در حالی که سیستم خنک‌کننده (آب و رادیاتور) مسئول اصلی تنظیم دمای کلی موتور است، روغن موتور نیز نقش مکمل و حیاتی در دفع حرارت از مناطق داغ موتور ایفا می‌کند. روغن با جذب گرما از قطعاتی مانند پیستون‌ها، دیواره سیلندرها و میل‌لنگ که مستقیماً در معرض حرارت احتراق و اصطکاک هستند، این گرما را به سمت کارتل (مخزن روغن) منتقل می‌کند. در کارتل، حرارت از طریق دیواره‌های فلزی به هوای اطراف منتقل می‌شود و روغن خنک‌تر مجدداً به چرخه باز می‌گردد. کنترل موثر دما از خرابی‌های ناشی از گرمای بیش از حد، مانند تاب برداشتن قطعات فلزی، تخریب آب‌بندی‌ها و از دست دادن خاصیت ارتجاعی واشرها، جلوگیری می‌کند و سلامت بلندمدت موتور را تضمین می‌کند.

۱.۳. پاک‌کنندگی و جلوگیری از تشکیل رسوب و لجن

در طول کارکرد موتور، ذرات میکروسکوپی ناشی از احتراق ناقص (مانند دوده)، سایش قطعات فلزی، و اکسیداسیون روغن، در داخل موتور تولید می‌شوند. در صورت عدم مدیریت صحیح، این ذرات می‌توانند به هم پیوسته و لجن و رسوبات چسبناک را تشکیل دهند. این رسوبات می‌توانند مسیرهای حیاتی جریان روغن را مسدود کرده، عملکرد قطعات متحرک را مختل کرده و حتی باعث آسیب‌های جدی به موتور شوند. روغن موتورهای مدرن حاوی افزودنی‌های پیشرفته‌ای به نام “شوینده” (Detergent) و “دیسپرس‌کننده” (Dispersant) هستند. افزودنی‌های شوینده، رسوبات را از سطوح فلزی جدا می‌کنند، در حالی که افزودنی‌های دیسپرس‌کننده، این ذرات معلق را به صورت ریز و شناور در خود نگه می‌دارند و از تجمع و ته‌نشین شدن آن‌ها جلوگیری می‌کنند. این ذرات معلق سپس توسط فیلتر روغن جمع‌آوری و از سیستم خارج می‌شوند. این عملکرد پاک‌کنندگی، اطمینان می‌دهد که مسیرهای روغن همیشه باز و تمیز باقی بمانند و روغن بتواند به طور موثر به تمام نقاط موتور برسد که برای طول عمر موتور حیاتی است.

۱.۴. آب‌بندی و حفظ تراکم سیلندر

یکی از وظایف کمتر شناخته شده اما بسیار مهم روغن موتور، کمک به آب‌بندی بین رینگ‌های پیستون و دیواره‌های سیلندر است. حتی بهترین طراحی‌های مهندسی نیز نمی‌توانند آب‌بندی کامل فلز به فلز را تضمین کنند. روغن موتور با ایجاد یک لایه نازک و پایدار بین رینگ‌های پیستون و دیواره سیلندر، فضاهای میکروسکوپی را پر کرده و از نشت گازهای حاصل از احتراق از محفظه احتراق به کارتل (Blow-by) جلوگیری می‌کند. حفظ تراکم مناسب در سیلندرها برای حداکثر راندمان احتراق و تولید قدرت موتور ضروری است. نشت گازهای احتراق نه تنها باعث کاهش قدرت و افزایش مصرف سوخت می‌شود، بلکه می‌تواند به آلودگی سریع‌تر روغن و تشکیل اسیدهای مضر در آن نیز منجر شود که به مرور زمان به سایش و فرسودگی زودرس رینگ‌ها و دیواره سیلندر کمک می‌کند. روغن مناسب با حفظ این آب‌بندی، کارایی موتور را حفظ کرده و از آسیب‌های ناشی از نشت تراکم جلوگیری می‌کند.

۱.۵. محافظت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی

محصولات جانبی احتراق، مانند اسیدها و بخار آب، می‌توانند در داخل موتور تولید شوند و در صورت عدم کنترل، باعث خوردگی و زنگ‌زدگی قطعات فلزی شوند. این خوردگی به مرور زمان می‌تواند به سوراخ شدن مسیرهای روغن، تخریب سطوح یاتاقان‌ها و کاهش استحکام قطعات منجر شود. روغن موتور حاوی افزودنی‌های ضد خوردگی و ضد زنگ است که با ایجاد یک لایه محافظ شیمیایی بر روی سطوح فلزی، آن‌ها را در برابر حملات شیمیایی و اکسیداسیون محافظت می‌کند. این افزودنی‌ها خنثی‌کننده اسیدها هستند و از واکنش آب با فلزات جلوگیری می‌کنند. به این ترتیب، سلامت ساختاری و عملکردی اجزای داخلی موتور در بلندمدت حفظ می‌شود و عمر موتور افزایش می‌یابد.

انتخاب روغن موتور مناسب و رعایت اصول نگهداری، نه تنها به روانکاری و خنک‌کاری موتور کمک می‌کند، بلکه با پاک‌سازی و محافظت در برابر خوردگی، عمر مفید قلب خودروی شما را تا حد چشمگیری افزایش می‌دهد.

۲. چگونه انتخاب “روغن موتور مناسب” عمر موتور را دو برابر می‌کند؟

انتخاب روغن موتور صرفاً خرید یک مایع برای پر کردن موتور نیست؛ بلکه یک تصمیم حیاتی است که می‌تواند تاثیر بسزایی بر طول عمر و عملکرد خودروی شما داشته باشد. “روغن موتور مناسب” به روغنی اطلاق می‌شود که دقیقاً با نیازها و مشخصات موتور خودروی شما همخوانی داشته باشد.

۲.۱. مطالعه دفترچه راهنمای خودرو: طلایی‌ترین قانون

اولین و مهم‌ترین گام در انتخاب روغن موتور، مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو است. تولیدکنندگان خودرو (OEMs) پس از سال‌ها تحقیق و آزمایش، دقیق‌ترین توصیه‌ها را برای نوع، گرید ویسکوزیته و استانداردهای کیفی روغن موتور مناسب وسیله نقلیه شما ارائه می‌دهند. نادیده گرفتن این توصیه‌ها می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی و پرهزینه به موتور شود. در دفترچه راهنما، معمولاً اطلاعاتی مانند گرید ویسکوزیته (مثلاً 5W-30، 10W-40)، استاندارد کیفی (مانند API، ACEA، ILSAC) و حتی برندهای توصیه‌شده درج شده است.

• کدهای ویسکوزیته (مثلاً 5W-30): عدد قبل از حرف “W” (Winter) نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دمای پایین (هنگام استارت سرد) است. هرچه این عدد کمتر باشد، روغن در هوای سرد رقیق‌تر بوده و سریع‌تر به قطعات موتور می‌رسد که باعث حفاظت بهتر در لحظات اولیه روشن شدن موتور می‌شود. عدد بعد از “W” نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دمای بالای کاری موتور است. این عدد نشان‌دهنده توانایی روغن در حفظ لایه محافظ در شرایط عملیاتی داغ است.
• استانداردهای کیفی (API, ACEA, ILSAC): این استانداردها نشان‌دهنده سطح عملکرد و حفاظت روغن هستند. به عنوان مثال، API (American Petroleum Institute) روغن‌ها را بر اساس سطح عملکردشان در موتورهای بنزینی با “S” و در موتورهای دیزلی با “C” دسته‌بندی می‌کند (مانند SN, SP برای بنزینی و CI-4, CK-4 برای دیزلی). ACEA (European Automobile Manufacturers’ Association) نیز استانداردهای خاص خود را برای خودروهای اروپایی دارد. مطابقت گواهی‌های روی بسته‌بندی روغن با نیازهای موتور شما، حیاتی است.

۲.۲. انواع روغن موتور و تاثیر مستقیم آن‌ها بر طول عمر

روغن موتورها بر اساس پایه شیمیایی خود به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاصی برای موتور ارائه می‌دهند:

روغن موتور مینرال (معدنی)

این نوع روغن از تصفیه نفت خام به دست می‌آید و پایه و اساس اولیه روانکارها را تشکیل می‌دهد. روغن‌های مینرال برای موتورهای قدیمی‌تر با تلرانس‌های ساخت کمتر، مناسب‌تر هستند. از مزایای آن‌ها قیمت روغن موتور پایین‌تر است، اما در مقایسه با انواع سنتتیک، پایداری حرارتی و اکسیداسیون کمتری دارند و در دماهای بسیار بالا یا پایین، عملکرد بهینه‌ای از خود نشان نمی‌دهند. فاصله تعویض روغن‌های مینرال معمولاً کوتاه‌تر است، زیرا زودتر خاصیت خود را از دست می‌دهند. استفاده از این روغن‌ها در موتورهای مدرن که با فناوری‌های پیشرفته و تلرانس‌های دقیق‌تر ساخته شده‌اند، توصیه نمی‌شود، زیرا نمی‌توانند محافظت کافی را ارائه دهند و به مرور زمان به تشکیل رسوب و لجن کمک می‌کنند که عمر موتور را کاهش می‌دهد.

روغن موتور نیمه‌سنتتیک

این روغن‌ها ترکیبی از روغن پایه مینرال و مقداری روغن پایه سنتتیک به همراه افزودنی‌های پیشرفته هستند. روغن‌های نیمه‌سنتتیک تعادلی بین قیمت و کارایی ایجاد می‌کنند. آن‌ها در مقایسه با روغن‌های مینرال، پایداری حرارتی و جریان‌پذیری بهتری در دماهای پایین دارند و می‌توانند محافظت بیشتری در برابر سایش و تشکیل رسوب ارائه دهند. این نوع روغن برای بسیاری از خودروهای میان‌مدت و حتی برخی مدل‌های جدیدتر که نیازمندی‌های سخت‌گیرانه‌ای ندارند، گزینه مناسبی است. با این حال، همچنان به اندازه روغن‌های تمام سنتتیک، عمر و پایداری ندارند و فواصل تعویض آن‌ها نیز کوتاه‌تر از سنتتیک است.

روغن موتور سنتتیک (تمام مصنوعی)

روغن موتورهای سنتتیک به طور کامل در آزمایشگاه و با فرایندهای شیمیایی پیچیده تولید می‌شوند و فاقد ناخالصی‌های موجود در نفت خام هستند. این روغن‌ها بالاترین سطح محافظت و عملکرد را برای موتور فراهم می‌کنند و می‌توانند عمر موتور را به طرز چشمگیری افزایش دهند.

• پایداری حرارتی فوق‌العاده: روغن‌های سنتتیک مقاومت بی‌نظیری در برابر اکسیداسیون و شکست حرارتی در دماهای بسیار بالا دارند. این ویژگی باعث می‌شود که روغن برای مدت طولانی‌تری خواص خود را حفظ کند و از تشکیل رسوبات مضر جلوگیری شود.
• جریان‌پذیری عالی در دماهای پایین: در هوای سرد، روغن‌های سنتتیک بسیار سریع‌تر از روغن‌های مینرال به تمام نقاط موتور می‌رسند. این “استارت سرد” که بیشترین سایش در آن اتفاق می‌افتد، با روغن سنتتیک به حداقل می‌رسد و حفاظت فوری از قطعات موتور فراهم می‌شود.
• کاهش اصطکاک بیشتر: فرمولاسیون مولکولی یکنواخت روغن‌های سنتتیک به آن‌ها اجازه می‌دهد تا لایه محافظ پایدارتری ایجاد کرده و اصطکاک را به طور موثرتری کاهش دهند، که منجر به کاهش سایش طولانی‌مدت قطعات و افزایش راندمان موتور می‌شود.
• طول عمر بیشتر: به دلیل پایداری بالاتر، روغن‌های سنتتیک معمولاً فواصل تعویض طولانی‌تری دارند (در صورت تایید سازنده خودرو). این ویژگی نه تنها راحتی را افزایش می‌دهد، بلکه با حفظ خواص روغن در مدت زمان طولانی‌تر، حفاظت مداوم را تضمین می‌کند.

مجموع این ویژگی‌ها به روغن‌های سنتتیک کمک می‌کند تا موتور را در برابر سایش، حرارت و آلودگی به بهترین شکل محافظت کنند، از تشکیل لجن و رسوب جلوگیری نمایند و کارایی موتور را در طولانی‌مدت حفظ کنند که نهایتاً به دو برابر کردن عمر موتور کمک شایانی می‌کند. اگرچه قیمت روغن موتور سنتتیک ممکن است بالاتر باشد، اما مزایای آن در بلندمدت، این هزینه را توجیه می‌کند.

برای خرید روغن موتور با کیفیت بالا و اطمینان از اصالت محصول، فروشگاه‌های معتبر مانند محتشم پارت گزینه‌های مطمئنی را ارائه می‌دهند. در کنار روغن موتور، تامین خرید ضدیخ و کولانت مناسب نیز برای حفظ سلامت سیستم خنک‌کننده خودرو حیاتی است، چرا که دمای موتور و عملکرد روغن به طور مستقیم با یکدیگر در ارتباط هستند.

۲.۳. ویسکوزیته مناسب برای شرایط آب و هوایی و سبک رانندگی شما

ویسکوزیته یا گرانروی روغن، یکی از مهم‌ترین فاکتورها در انتخاب روغن مناسب است. انتخاب ویسکوزیته‌ای که با شرایط آب و هوایی منطقه شما و همچنین سبک رانندگی‌تان همخوانی داشته باشد، برای حداکثر حفاظت از موتور ضروری است. در مناطق سردسیر، روغن با ویسکوزیته پایین (مانند 0W یا 5W) باعث می‌شود روغن در هنگام استارت سرد سریع‌تر به تمامی نقاط موتور برسد و از سایش ناشی از خشکی قطعات جلوگیری کند. در مقابل، در مناطق گرمسیر یا برای رانندگی در شرایط سنگین (مانند ترافیک متراکم، بکسل کردن بار سنگین، یا آفرود)، روغنی با ویسکوزیته بالاتر در دمای بالا (مانند XX-40 یا XX-50) لازم است تا لایه محافظ روغن در برابر حرارت بالا تخریب نشود و فشار روی موتور را تحمل کند. استفاده از ویسکوزیته نامناسب می‌تواند منجر به روانکاری ناکافی (در صورت رقیق بودن بیش از حد) یا مقاومت بیش از حد (در صورت غلیظ بودن بیش از حد) شود که هر دو به سایش و فرسودگی زودرس موتور کمک کرده و طول عمر آن را کاهش می‌دهند.

نوع روغن موتور	منبع پایه	پایداری حرارتی	جریان‌پذیری در سرما	مقاومت در برابر اکسیداسیون	طول عمر (فاصله تعویض)	قیمت تقریبی	کاربرد پیشنهادی
مینرال (معدنی)	نفت خام تصفیه شده	متوسط	ضعیف	کم	کوتاه (3,000-5,000 کیلومتر)	کم	موتورهای قدیمی‌تر، وسایل نقلیه با کارکرد پایین
نیمه‌سنتتیک	ترکیبی از معدنی و سنتتیک	خوب	متوسط	متوسط	متوسط (7,000-10,000 کیلومتر)	متوسط	اکثر خودروهای مدرن با کارکرد روزانه
سنتتیک (تمام مصنوعی)	تولید آزمایشگاهی	عالی	عالی	بسیار بالا	طولانی (10,000-20,000+ کیلومتر)	بالا	خودروهای مدرن، لوکس، پرفورمنس بالا، توربوشارژ

۳. “نگهداری اصولی” روغن: ستون دوم افزایش طول عمر موتور

حتی بهترین و گران‌ترین روغن موتور نیز اگر به درستی نگهداری نشود، نمی‌تواند نقش خود را به درستی ایفا کند و عمر موتور را افزایش دهد. “نگهداری اصولی” روغن، مکمل انتخاب صحیح آن است و این دو عامل با هم می‌توانند به دو برابر شدن عمر موتور کمک کنند.

۳.۱. زمان‌بندی دقیق تعویض روغن و فیلتر: نه دیرتر، نه زودتر!

تعویض به موقع روغن و فیلتر آن، یکی از مهم‌ترین جنبه‌های نگهداری خودرو است. فواصل تعویض روغن معمولاً بر اساس کیلومتر طی شده یا مدت زمان (مثلاً هر ۶ ماه یکبار) تعیین می‌شود. اما این اعداد صرفاً یک راهنما هستند و عوامل متعددی می‌توانند بر زمان واقعی تعویض روغن تاثیر بگذارند. سبک رانندگی (رانندگی در ترافیک سنگین، مسیرهای کوتاه، رانندگی با سرعت بالا)، شرایط محیطی (دمای بسیار بالا یا پایین، گرد و غبار)، و وضعیت کلی موتور، همگی می‌توانند طول عمر مفید روغن را کاهش دهند. تاخیر در تعویض روغن باعث می‌شود روغن خاصیت روانکاری، پاک‌کنندگی و خنک‌کنندگی خود را از دست بدهد، آلودگی‌ها در آن انباشته شوند، و لجن و رسوب در موتور شکل بگیرد که همه این عوامل به افزایش اصطکاک و سایش، کاهش کارایی و نهایتاً کاهش طول عمر موتور منجر می‌شوند. همچنین، تعویض همزمان فیلتر روغن نیز ضروری است. فیلتر روغن مسئول جذب ذرات آلاینده و ناخالصی‌ها از روغن است. اگر فیلتر کثیف تعویض نشود، آلودگی‌ها به روغن جدید باز می‌گردند و خاصیت آن را به سرعت از بین می‌برند و تمامی هزینه‌های خرید روغن موتور جدید بیهوده خواهد بود.

۳.۲. علائم هشداردهنده که نشان می‌دهند زمان تعویض روغن فرا رسیده است

موتور خودرو معمولاً علائمی را از خود نشان می‌دهد که بیانگر نیاز به تعویض روغن هستند. توجه به این نشانه‌ها می‌تواند از آسیب‌های جدی و پرهزینه به موتور جلوگیری کند:

• تغییر رنگ و بوی روغن: روغن تازه معمولاً رنگ کهربایی روشن دارد. با گذشت زمان و جذب آلاینده‌ها، تیره و مات می‌شود. همچنین ممکن است بوی سوختگی یا ناخوشایند پیدا کند. این نشانه‌ای واضح از پایان عمر مفید روغن است.
• کاهش محسوس سطح روغن: اگر به طور منظم سطح روغن را با گیج بررسی می‌کنید و متوجه می‌شوید که سطح آن به سرعت کاهش می‌یابد، می‌تواند نشانه‌ای از مصرف بیش از حد روغن یا نشتی باشد که نیاز به بررسی فوری و احتمالا تعویض دارد.
• افزایش صدای موتور: روغن کهنه خاصیت روانکاری خود را از دست می‌دهد، که می‌تواند منجر به افزایش اصطکاک و در نتیجه صدای بیشتر از موتور (مانند غرش، تیک تاک یا کوبش غیرعادی) شود.
• روشن شدن چراغ هشدار روغن یا چراغ چک موتور: این چراغ‌ها نشان‌دهنده مشکلات جدی در سیستم روغن‌کاری هستند و باید فوراً بررسی شوند. چراغ روغن معمولاً به کاهش فشار روغن اشاره دارد که می‌تواند ناشی از کمبود روغن یا مشکلات پمپ روغن باشد.
• کاهش عملکرد موتور و افزایش مصرف سوخت: روغن کهنه می‌تواند راندمان موتور را کاهش دهد، منجر به شتاب‌گیری ضعیف‌تر و افزایش مصرف سوخت شود، زیرا موتور برای غلبه بر اصطکاک بیشتر، باید سخت‌تر کار کند.
• خروج دود غیرعادی (آبی یا تیره) از اگزوز: دود آبی نشان‌دهنده سوختن روغن در محفظه احتراق است که می‌تواند ناشی از رینگ‌های پیستون فرسوده یا سفت شدن بیش از حد روغن باشد. دود تیره نیز می‌تواند نشانه‌ای از احتراق ناقص ناشی از آلودگی روغن باشد.

۳.۳. روش صحیح تعویض روغن موتور (راهنمای گام به گام برای افراد آگاه)

تعویض روغن موتور نیازمند دقت و رعایت اصول خاصی است تا از سلامت موتور اطمینان حاصل شود. اگر قصد دارید این کار را خودتان انجام دهید، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. ابزار و مواد مورد نیاز: روغن موتور جدید (با مشخصات توصیه شده در دفترچه راهنما)، فیلتر روغن جدید، آچار فیلتر روغن، ست سوکت یا آچار، ظرف تخلیه روغن، قیف، پارچه تمیز، جک و جک استند (یا رمپ)، دستکش لاستیکی.
2. آماده‌سازی خودرو و ایمنی: خودرو را در یک سطح صاف پارک کرده و ترمز دستی را بکشید. اجازه دهید موتور کمی گرم شود (نه داغ)، تا روغن رقیق‌تر شود. برای دسترسی بهتر، جلوی خودرو را با جک بالا آورده و با جک استند ایمن کنید.
3. تخلیه کامل روغن کهنه: ظرف تخلیه را زیر پیچ تخلیه روغن (معمولاً در پایین کارتل) قرار دهید. پیچ تخلیه را با آچار مناسب باز کنید و اجازه دهید تمام روغن کهنه به طور کامل تخلیه شود. این فرآیند ممکن است چند دقیقه طول بکشد. باقی‌ماندن روغن قدیمی در موتور، باعث ترکیب آن با روغن جدید و کاهش کارایی روانکاری می‌شود. پس از تخلیه کامل، پیچ تخلیه را به همراه واشر جدید محکم ببندید.
4. برداشتن فیلتر روغن قدیمی: فیلتر روغن قدیمی را با آچار فیلتر باز کنید. مراقب باشید، زیرا ممکن است مقداری روغن از آن خارج شود. سطح نصب فیلتر روی موتور را با پارچه تمیز کنید.
5. نصب فیلتر روغن جدید: واشر لاستیکی فیلتر جدید را با کمی روغن تازه چرب کنید. فیلتر جدید را با دست محکم ببندید تا جایی که احساس کنید محکم شده است، سپس یک چهارم تا نیم دور دیگر آن را با آچار محکم کنید (به دستورالعمل سازنده فیلتر دقت کنید).
6. پر کردن روغن جدید: درپوش پرکننده روغن را (معمولاً روی سرسیلندر) باز کنید و با استفاده از قیف، مقدار صحیح روغن جدید را (بر اساس دفترچه راهنما) داخل موتور بریزید. پس از ریختن روغن، درپوش را محکم ببندید.
7. بررسی نهایی سطح روغن: موتور را روشن کرده و اجازه دهید چند دقیقه کار کند تا روغن در سیستم گردش یابد. موتور را خاموش کرده و چند دقیقه منتظر بمانید تا روغن به کارتل برگردد. سپس گیج روغن را خارج کرده، تمیز کنید، دوباره به طور کامل وارد کرده و دوباره خارج کنید. سطح روغن باید بین نشانگرهای حداقل و حداکثر باشد. در صورت نیاز، به تدریج روغن اضافه کنید.
8. دفع صحیح روغن کهنه: روغن و فیلتر کهنه را هرگز در طبیعت رها نکنید. آن‌ها را به مراکز بازیافت یا تعویض روغنی‌ها تحویل دهید تا به صورت صحیح دفع شوند.

۳.۴. کنترل منظم و دوره‌ای سطح روغن

بررسی منظم سطح روغن موتور، حتی بین فواصل تعویض روغن، از اهمیت بالایی برخوردار است. توصیه می‌شود هر بار که برای سوخت‌گیری مراجعه می‌کنید، یا حداقل ماهی یک‌بار، سطح روغن را با استفاده از گیج روغن بررسی کنید. کمبود روغن می‌تواند منجر به روانکاری ناکافی و سایش شدید قطعات موتور شود که در نهایت عمر آن را به شدت کاهش می‌دهد. در صورت نیاز، روغن هم‌نوع و با همان مشخصات فنی را به میزان لازم اضافه کنید تا به سطح مناسب برسد. این اقدام پیشگیرانه ساده، می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات جدی و پرهزینه جلوگیری کند.

۴. پرهیز از “اشتباهات رایج” که عمر موتور را به شدت کاهش می‌دهد

بسیاری از مالکان خودرو ناخواسته با انجام برخی اشتباهات، به موتور خودروی خود آسیب می‌رسانند و عمر آن را کوتاه می‌کنند. پرهیز از این اشتباهات می‌تواند تفاوت بزرگی در طول عمر خودروی شما ایجاد کند.

• نادیده گرفتن توصیه‌های سازنده: پیروی نکردن از نوع، ویسکوزیته و استانداردهای روغن توصیه‌شده در دفترچه راهنمای خودرو، بزرگترین اشتباه است.
• استفاده از روغن‌های ارزان‌قیمت و بی‌کیفیت: فریب قیمت روغن موتور پایین را نخورید. روغن‌های بی‌کیفیت یا نامعتبر (به خصوص روغن‌های تقلبی) فاقد افزودنی‌های لازم و پایداری کافی هستند و نمی‌توانند از موتور به درستی محافظت کنند.
• به تعویق انداختن تعویض روغن: تاخیر در تعویض روغن، منجر به از دست رفتن خواص روانکاری، افزایش آلودگی و تشکیل لجن می‌شود. همیشه به برنامه توصیه شده پایبند باشید.
• مخلوط کردن انواع مختلف روغن: هرگز روغن‌های مینرال، نیمه‌سنتتیک و سنتتیک را با یکدیگر مخلوط نکنید. این کار می‌تواند خواص شیمیایی روغن را بر هم زده و منجر به تشکیل رسوب یا کاهش عملکرد شود.
• عدم تعویض فیلتر روغن: فیلتر روغن همانند کلیه عمل می‌کند. اگر فیلتر کثیف تعویض نشود، آلودگی‌ها به روغن جدید باز می‌گردند و آن را به سرعت بی‌اثر می‌کنند.

برای تشخیص روغن تقلبی، به بسته‌بندی آن دقت کنید؛ بسته‌بندی نامناسب، فونت‌های ناخوانا، عدم وجود هولوگرام یا کد اصالت و بوی غیرعادی روغن، همگی می‌توانند نشانه‌هایی از تقلبی بودن محصول باشند. خرید روغن موتور از مراکز معتبر و دارای سابقه، مانند محتشم پارت، ریسک خرید محصول تقلبی را به حداقل می‌رساند.

۵. نتیجه‌گیری: سرمایه‌گذاری بر طول عمر موتور خودروی شما

در نهایت، افزایش طول عمر موتور خودروی شما، یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه و بلندمدت است که با انتخاب روغن موتور “مناسب” و “نگهداری اصولی” آن محقق می‌شود. این دو ستون اساسی، نقش حیاتی در حفظ سلامت قلب تپنده خودروی شما ایفا می‌کنند.

ترکیبی از انتخاب دقیق روغن و رعایت برنامه منظم تعویض و نگهداری، نه تنها هزینه‌های بلندمدت تعمیرات را کاهش می‌دهد، بلکه عمر موتور خودروی شما را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد و عملکرد بهینه آن را برای سال‌ها تضمین می‌کند.

با درک عمیق از وظایف چندگانه روغن موتور در روانکاری، خنک‌کنندگی، پاک‌کنندگی و محافظت، و همچنین آگاهی از اهمیت انتخاب نوع و ویسکوزیته صحیح، شما قادر خواهید بود تصمیم‌گیری آگاهانه‌ای برای محافظت از سرمایه خود داشته باشید. نگهداری پیشگیرانه در برابر سایش، حرارت و آلودگی، نه تنها عمر موتور را به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد و حتی آن را دو برابر می‌کند، بلکه با جلوگیری از تعمیرات پرهزینه و بهبود کارایی سوخت، در بلندمدت صرفه‌جویی اقتصادی قابل توجهی را به همراه دارد. به یاد داشته باشید که خرید روغن موتور، قیمت روغن موتور، خرید ضدیخ و کولانت و قیمت ضدیخ و کولانت همه بخشی از یک برنامه نگهداری جامع هستند که سلامت کلی خودروی شما را تضمین می‌کنند. همین امروز با آگاهی کامل، روغن مناسب خودروی خود را انتخاب کرده و برنامه نگهداری آن را جدی بگیرید تا از قلب تپنده خودروی خود به بهترین شکل محافظت کنید و سال‌ها از آن لذت ببرید.

سوالات متداول

آیا استفاده از روغن موتور گران‌تر همیشه به معنی افزایش عمر بیشتر موتور است؟

خیر، گران‌تر بودن لزوماً به معنای مناسب‌تر بودن نیست؛ روغن باید با مشخصات و توصیه‌های سازنده خودروی شما مطابقت داشته باشد، هرچند روغن‌های سنتتیک با کیفیت بالاتر معمولاً محافظت بهتری ارائه می‌دهند.

اگر خودرویم سیستم پایش عمر روغن دارد، آیا باز هم نیاز به بررسی دستی سطح و کیفیت روغن دارم؟

بله، سیستم‌های پایش عمر روغن تنها یک تخمین ارائه می‌دهند و بررسی دستی سطح و مشاهده کیفیت ظاهری روغن با گیج، برای اطمینان بیشتر ضروری است.

آیا می‌توان روغن موتور خودرو را بین دو سرویس تعویض روغن “فقط اضافه” کرد و نیازی به تعویض کامل نیست؟

خیر، اضافه کردن روغن فقط سطح آن را تنظیم می‌کند و آلاینده‌های موجود در روغن قدیمی را از بین نمی‌برد، بنابراین تعویض کامل در فواصل زمانی توصیه شده ضروری است.

آیا تغییر ناگهانی از روغن مینرال به سنتتیک یا برعکس، می‌تواند به موتور آسیب برساند؟

معمولاً تغییر از مینرال به سنتتیک مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما توصیه می‌شود قبل از تغییر نوع روغن، سیستم روغن‌کاری موتور را با روغن شستشو کاملاً پاک کنید تا از اختلاط بقایای روغن قدیمی با روغن جدید جلوگیری شود.

چه تفاوتی بین استانداردهای API و ACEA برای روغن موتور وجود دارد و کدام یک برای خودروی من مهم‌تر است؟

API (American Petroleum Institute) استانداردهای آمریکایی است که بر عملکرد کلی روغن تمرکز دارد، در حالی که ACEA (European Automobile Manufacturers’ Association) استانداردهای اروپایی سخت‌گیرانه‌تر با تمرکز بر ویژگی‌های خاص موتورهای اروپایی را شامل می‌شود؛ دفترچه راهنمای خودروی شما تعیین می‌کند کدام استاندارد برای خودروی شما مهم‌تر است.