آش ترخینه لرستان نه فقط یک غذا بلکه قصه ای از دل تاریخ و فرهنگ این سرزمین است. در روزگاری که امکانات نگهداری مواد غذایی محدود بود ترخینه به عنوان راهی برای حفظ و نگهداری گندم و دوغ ابداع شد. امروز این آش خوشمزه با طعم ترش و عطر دلپذیرش یادآور سنت های کهن و دسترنج زنان لرستانی است. آش ترخینه با ترکیبی از مواد مغذی و طبیعی نه تنها یک وعده غذایی کامل است بلکه به دلیل خواص درمانی اش به عنوان یک داروی طبیعی برای مقابله با سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی بدن شناخته می شود. این آش با قدمتی دیرینه همچنان جایگاه ویژه ای در سفره های مردم لرستان دارد و به عنوان نمادی از سخاوت و مهمان نوازی این خطه در مناسبت های مختلف سرو می شود. در این مقاله قصد داریم تا شما را با تاریخچه طرز تهیه و خواص بی نظیر این غذای سنتی آشنا کنیم و سفری به دنیای طعم ها و عطر های لرستان داشته باشیم.
آش ترخینه لرستان
آش ترخینه لرستان یکی از اصیل ترین و خوشمزه ترین آش های سنتی ایران است که ریشه در فرهنگ غذایی استان لرستان دارد. این آش با استفاده از ماده ای به نام ترخینه تهیه می شود که از ترکیب دوغ یا ماست ترش با گندم یا جو به دست می آید. آش ترخینه لرستان به دلیل طعم ترش و ملایم عطر دلپذیر و خواص غذایی فراوان در بین مردم این منطقه و سایر نقاط کشور طرفداران زیادی دارد. این آش علاوه بر اینکه یک غذای لذیذ و مقوی است به دلیل داشتن آنتی بیوتیک های طبیعی به عنوان یک داروی سنتی برای درمان سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی بدن نیز شناخته می شود. در واقع آش ترخینه لرستان نه تنها یک غذا بلکه نمادی از فرهنگ سنت و سلامتی در این استان است.
آش ترخینه چیست؟
آش ترخینه یک غذای سنتی و مقوی است که ماده اصلی آن ترخینه نام دارد. ترخینه فرآورده ای است که از ترکیب غلات (معمولاً گندم یا جو) با دوغ یا ماست ترش به دست می آید. این ترکیب پس از تخمیر به صورت گلوله های کوچک درآمده و خشک می شود. آش ترخینه با اضافه کردن حبوبات سبزیجات و ادویه های مختلف به یک غذای کامل و مغذی تبدیل می شود. این آش به دلیل داشتن طعم ترش و ملایم عطر دلپذیر و خواص غذایی فراوان در بین مردم ایران به ویژه در مناطق غربی کشور طرفداران زیادی دارد. آش ترخینه نه تنها یک غذای لذیذ و مقوی است بلکه به دلیل داشتن آنتی بیوتیک های طبیعی به عنوان یک داروی سنتی برای درمان سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی بدن نیز شناخته می شود.
ترخینه چیست؟
ترخینه ماده ای غذایی است که از ترکیب غلات (معمولاً گندم یا جو) با دوغ یا ماست ترش به دست می آید. برای تهیه ترخینه ابتدا غلات را به صورت نیم کوب درآورده و با دوغ یا ماست ترش مخلوط می کنند. سپس این ترکیب را به مدت چند روز در دمای محیط قرار می دهند تا تخمیر شود. پس از تخمیر خمیر حاصل را به صورت گلوله های کوچک درآورده و در آفتاب خشک می کنند. ترخینه به دلیل داشتن اسید لاکتیک و سایر مواد مغذی خواص زیادی برای سلامتی دارد. این ماده غذایی به عنوان یک پروبیوتیک طبیعی به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. همچنین ترخینه به دلیل داشتن آنتی بیوتیک های طبیعی می تواند در درمان سرماخوردگی و سایر بیماری های عفونی مؤثر باشد.
آش ترخینه مال کجاست؟
آش ترخینه یک غذای سنتی و محلی است که در مناطق مختلف ایران به ویژه در استان های غربی و مرکزی کشور تهیه می شود. با این حال خاستگاه اصلی این آش به استان لرستان برمی گردد. آش ترخینه لرستان به دلیل استفاده از مواد اولیه باکیفیت و روش تهیه خاص از شهرت و محبوبیت ویژه ای برخوردار است. این آش در استان های کرمانشاه همدان ایلام و مرکزی نیز به عنوان یک غذای محلی شناخته می شود و در بین مردم این مناطق طرفداران زیادی دارد. هرچند که آش ترخینه در مناطق مختلف ایران تهیه می شود اما آش ترخینه لرستان به عنوان نمادی از فرهنگ و سنت غذایی این استان شناخته می شود.
تاریخچه آش ترخینه
تاریخچه آش ترخینه به دوران باستان برمی گردد. در گذشته زمانی که امکانات نگهداری مواد غذایی محدود بود مردم برای حفظ و نگهداری غلات و لبنیات از روش های مختلفی استفاده می کردند. یکی از این روش ها تهیه ترخینه بود. ترخینه با ترکیب غلات و دوغ یا ماست ترش به یک ماده غذایی مقاوم و ماندگار تبدیل می شد که می توانست برای مدت طولانی نگهداری شود. آش ترخینه به عنوان یک غذای ساده و مقوی در بین مردم مناطق مختلف ایران به ویژه در مناطق روستایی و عشایری رواج پیدا کرد. این آش به دلیل داشتن مواد مغذی فراوان به عنوان یک وعده غذایی کامل و مغذی مورد استفاده قرار می گرفت. با گذشت زمان آش ترخینه به یکی از غذاهای سنتی و محبوب ایران تبدیل شد و همچنان در سفره های مردم این سرزمین جایگاه ویژه ای دارد.
طرز تهیه آش ترخینه لرستان
آش ترخینه لرستان با استفاده از مواد اولیه ساده و در دسترس تهیه می شود. برای تهیه این آش به ترخینه حبوبات (مانند نخود لوبیا و عدس) سبزیجات (مانند تره جعفری و گشنیز) پیاز سیر ادویه جات (مانند زردچوبه فلفل و نمک) و روغن نیاز دارید. آش ترخینه لرستان با طعم ترش و عطر دلپذیرش می تواند یک وعده غذایی لذیذ و مقوی برای شما و خانواده تان باشد. در ادامه به طور مفصل به مواد لازم و مراحل تهیه این آش خوشمزه می پردازیم.
مواد لازم آش ترخینه لرستان
برای تهیه آش ترخینه لرستان مواد اولیه زیر را آماده کنید:
- ترخینه: 250 گرم
- نخود: 1/2 پیمانه
- لوبیا چیتی: 1/2 پیمانه
- عدس: 1/2 پیمانه
- پیاز: 1 عدد بزرگ
- سیر: 2 حبه
- سبزی آش (تره جعفری گشنیز): 250 گرم
- زردچوبه: 1 قاشق چایخوری
- فلفل: 1/2 قاشق چایخوری
- نمک: به میزان لازم
- روغن: به میزان لازم
مراحل تهیه آش ترخینه لرستان
برای تهیه آش ترخینه لرستان مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا نخود و لوبیا را از شب قبل خیس کنید و چند بار آب آن را عوض کنید تا نفخ آن ها گرفته شود.
- در یک قابلمه نخود و لوبیا را با مقداری آب بپزید تا نیم پز شوند. سپس عدس را اضافه کنید و به پختن ادامه دهید تا حبوبات کاملاً بپزند.
- در یک قابلمه دیگر ترخینه را با مقداری آب خیس کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا نرم شود.
- پیاز و سیر را خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شوند. سپس زردچوبه و فلفل را اضافه کنید و کمی تفت دهید.
- سبزی آش را خرد کرده و به پیاز و سیر اضافه کنید و کمی تفت دهید تا نرم شوند.
- حبوبات پخته شده را به قابلمه ترخینه اضافه کنید.
- مخلوط پیاز سیر و سبزیجات را به قابلمه آش اضافه کنید.
- نمک را اضافه کنید و آش را روی حرارت ملایم قرار دهید تا جا بیفتد.
- آش ترخینه لرستان را در ظرف مورد نظر سرو کنید و با پیاز داغ و نعناع داغ تزیین کنید.
نکات و فوت وفن های طرز تهیه آش ترخینه لرستانی
برای تهیه آش ترخینه لرستانی خوشمزه و اصیل به نکات زیر توجه کنید:
- از ترخینه باکیفیت و مرغوب استفاده کنید.
- حبوبات را از شب قبل خیس کنید تا نفخ آن ها گرفته شود و زودتر بپزند.
- از سبزیجات تازه و معطر استفاده کنید.
- میزان ترشی آش را با توجه به ذائقه خود تنظیم کنید.
- آش را روی حرارت ملایم بپزید تا جا بیفتد و طعم مواد به خوبی با هم ترکیب شود.
- برای تزیین آش از پیاز داغ نعناع داغ کشک و گردو استفاده کنید.
تزئین و سرو آش ترخینه
آش ترخینه به دلیل ظاهر زیبا و رنگارنگش می تواند به عنوان یک غذای مجلسی و شیک در مهمانی ها و دورهمی ها سرو شود. برای تزئین آش ترخینه می توانید از روش های مختلفی استفاده کنید. یکی از رایج ترین روش ها استفاده از پیاز داغ و نعناع داغ است. برای این کار پیاز را به صورت خلالی خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شود. سپس نعناع خشک را به پیاز داغ اضافه کنید و کمی تفت دهید. پیاز داغ و نعناع داغ را روی سطح آش بریزید و به دلخواه تزیین کنید. همچنین می توانید از کشک گردو سبزیجات تازه و سایر مواد غذایی برای تزئین آش استفاده کنید. آش ترخینه را می توانید با نان سنگک نان بربری یا سایر نان های سنتی سرو کنید.
طرز تهیه انواع آش ترخینه
آش ترخینه در مناطق مختلف ایران با روش های مختلفی تهیه می شود. هر منطقه با توجه به مواد اولیه در دسترس و ذائقه مردم تغییراتی در دستور تهیه این آش ایجاد می کند. به همین دلیل انواع مختلفی از آش ترخینه در ایران وجود دارد. در ادامه به طرز تهیه چند نوع از آش ترخینه اشاره می کنیم:
طرز تهیه آش ترخینه کرمانشاه
آش ترخینه کرمانشاه یکی از خوشمزه ترین و محبوب ترین انواع آش ترخینه است. برای تهیه این آش علاوه بر مواد اولیه اصلی از گیاهان کوهی معطر نیز استفاده می شود. این گیاهان عطر و طعم بی نظیری به آش می بخشند و آن را از سایر انواع آش ترخینه متمایز می کنند. برای تهیه آش ترخینه کرمانشاه از ترخینه حبوبات (مانند نخود لوبیا و عدس) سبزیجات (مانند تره جعفری و گشنیز) پیاز سیر ادویه جات (مانند زردچوبه فلفل و نمک) و گیاهان کوهی معطر استفاده می شود.
طرز تهیه آش ترخینه با دوغ
آش ترخینه با دوغ یکی دیگر از انواع خوشمزه و مقوی آش ترخینه است. برای تهیه این آش به جای آب از دوغ ترش استفاده می شود. دوغ طعم ترش و ملایمی به آش می بخشد و آن را خوشمزه تر می کند. برای تهیه آش ترخینه با دوغ از ترخینه حبوبات (مانند نخود لوبیا و عدس) سبزیجات (مانند تره جعفری و گشنیز) پیاز سیر ادویه جات (مانند زردچوبه فلفل و نمک) و دوغ ترش استفاده می شود.
طرز تهیه آش ترخینه با سیرابی و شکمبه
آش ترخینه با سیرابی و شکمبه یک غذای سنتی و مقوی است که در برخی از مناطق ایران به ویژه در مناطق غربی کشور تهیه می شود. این آش به دلیل داشتن سیرابی و شکمبه بسیار مغذی و پرانرژی است و برای افرادی که نیاز به تقویت بنیه دارند بسیار مناسب است. برای تهیه آش ترخینه با سیرابی و شکمبه از ترخینه حبوبات (مانند نخود لوبیا و عدس) سبزیجات (مانند تره جعفری و گشنیز) پیاز سیر ادویه جات (مانند زردچوبه فلفل و نمک) سیرابی و شکمبه استفاده می شود.
طرز تهیه آش ترخینه بدون حبوبات
آش ترخینه بدون حبوبات یک گزینه مناسب برای افرادی است که به حبوبات حساسیت دارند یا به دنبال یک غذای سبک تر هستند. برای تهیه این آش از ترخینه سبزیجات (مانند تره جعفری و گشنیز) پیاز سیر ادویه جات (مانند زردچوبه فلفل و نمک) استفاده می شود. آش ترخینه بدون حبوبات همچنان خوشمزه و مقوی است و می تواند به عنوان یک وعده غذایی سالم و مغذی مورد استفاده قرار گیرد.
آش ترخینه با مرغ
آش ترخینه با مرغ یک نوع متفاوت از این آش سنتی است که با اضافه کردن گوشت مرغ ارزش غذایی آن افزایش می یابد. برای تهیه این آش ابتدا مرغ را به صورت جداگانه پخته و ریش ریش می کنند. سپس مرغ ریش ریش شده را به آش ترخینه اضافه می کنند و اجازه می دهند تا طعم مرغ به خوبی با سایر مواد ترکیب شود. آش ترخینه با مرغ یک غذای کامل و مقوی است که می تواند به عنوان یک وعده غذایی اصلی مورد استفاده قرار گیرد.
فواید و خواص آش ترخینه
آش ترخینه به دلیل داشتن مواد مغذی فراوان خواص زیادی برای سلامتی دارد. این آش سرشار از پروتئین فیبر ویتامین ها و مواد معدنی است. پروتئین موجود در آش ترخینه به ساخت و ترمیم بافت های بدن کمک می کند. فیبر به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند و از یبوست جلوگیری می کند. ویتامین ها و مواد معدنی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کنند و از بروز بیماری ها جلوگیری می کنند. آش ترخینه به دلیل داشتن آنتی بیوتیک های طبیعی می تواند در درمان سرماخوردگی و سایر بیماری های عفونی مؤثر باشد. همچنین این آش به دلیل داشتن اسید لاکتیک به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
غذاهای محلی استان لرستان
استان لرستان به دلیل داشتن فرهنگ غنی و تاریخ کهن دارای غذاهای محلی متنوع و خوشمزه ای است. علاوه بر آش ترخینه غذاهای دیگری نیز در این استان وجود دارند که از شهرت و محبوبیت ویژه ای برخوردارند. از جمله این غذاها می توان به آش ورکواز دلمه برگ مو کباب بره خورشت سیب درختی و سمنو اشاره کرد. هر یک از این غذاها با استفاده از مواد اولیه طبیعی و روش های تهیه خاص طعم و عطر بی نظیری دارند و نمادی از فرهنگ و سنت غذایی استان لرستان هستند.
چرا به آش ترخینه آش سرماخوردگی می گویند؟
آش ترخینه به دلیل داشتن آنتی بیوتیک های طبیعی و مواد مغذی فراوان به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند و می تواند در درمان سرماخوردگی و سایر بیماری های عفونی مؤثر باشد.
فرق آش ترخینه لرستان و کرمانشاه چیست؟
آش ترخینه لرستان معمولاً با گندم و حبوبات تهیه می شود در حالی که در آش ترخینه کرمانشاه علاوه بر ترخینه از ادویه ها و گیاهان کوهی خاصی استفاده می شود که طعم و عطر متفاوتی به آن می بخشد.
آش ترخینه با کدام دوغ تهیه می شود؟
برای تهیه آش ترخینه معمولاً از دوغ ترش محلی استفاده می شود. هرچه دوغ ترش تر باشد آش ترخینه خوشمزه تر خواهد بود.
ترخینه را چگونه نگهداری کنیم؟
ترخینه خشک را باید در جای خشک خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کرد. به این ترتیب می توان ترخینه را برای مدت طولانی نگهداری کرد.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "معرفی غذاهای محلی ایران آش ترخینه لرستان" هستید؟ با کلیک بر روی گردشگری و اقامتی، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "معرفی غذاهای محلی ایران آش ترخینه لرستان"، کلیک کنید.