پرسش و پاسخ در مورد کبد چرب

بیماری کبد چرب چیست و در کشور ما چقدر شایع است ؟

وقتی چربی در جایی رسوب بکند اصطلاحا می گویند که آن عضو چرب شده است . مثلا اگر در شکم فردی چربی رسوب کند، شکمش بزرگتر می شود زیرا چربی جای اضافی گرفته است . هرگاه بین سلول های کبد چربی رسوب کند یعنی قطرات چربی در داخل سلول های کبد جایگزین شود و یک فضایی را گیرد ، اصطلاحا می گوییم که کبد چرب شده است .

کبدچرب در دنیا خیلی شایع است . و آمارش تعجب برانگیز است . در امریکا بر اساس آمار سال قبل 20 تا 30 درصد از مردم 300 میلیون جمعیت یعنی حدود 60 میلیون نفر کبد چرب دارند . وقتی وزن بالا برود این آمار خیلی بالا می رود . در افراد چاق 70 تا 80 درصد در امریکا یک سوم مردم اضافه ی وزن دارند .

یادتان باشد که پک درمان کبد چرب  تنها کافی نیست و شما باید در کنار آن رژیم غذایی هم رعایت کنید

یعنی صد میلیون نفر آنها اضافه ی وزن دارند . در بین این صد میلیون 70 درصد شان کبد چرب دارند . اگر در ایران 70 میلیون جمعیت داشته باشیم حدود 14 میلیون نفر ما کبد چرب دارند و این آمار فوق العاده بالایی است و ای شایع ترین علت افزایش عارضه ی کبد در جهان کبد چرب است . یعنی از هپاتیت ها و بیماری های روماتیسمی فوق العاده شایع تر است . بنابراین شیوع آن خیلی زیاد است .

کبد چرب بیشتر در چه افرادی دیده می شود ؟

 کبد چرب در سه گروه شایع است . به ترتیب شیوع درجهان می گوییم . گروه اول کسانی که اضافه ی وزن دارند . شما نمی توانید بگویید من اضافه وزن دارم و شکمم بزرگ است ، چرا کبدم چرب است ؟ چربی اضافه هر جا پیدا کند آنجا می نشیند . یکی از آن جاهایی که می نشیند شکم ، ران و داخل سلول های کبدی است . از نظر شیوع در دنیا هرکس اضافه ی وزن داشته باشد کبد چرب در آنها بیشتر است . ممکن است که فرد چاق هم باشد ولی کبد چرب نداشته باشد . اینکه دونفر چاق هستند ، یکی کبد چرب دارد و یکی ندارد بحث مفصلی است . گروه دوم افرادی هستند که دیابت دارند و قندشان را کنترل نمی کنند .

مثلا در امریکا می گویند که یک درصد مردم دیابت دارند یعنی 3 میلیون نفر . پس معلوم می شود اضافه وزن شیوع بیشتری برای کبد چرب دارد . پس کسانی که قند دارند و خوب کنترل نمی کنند . گروه سوم کسانی هستند که چربی خونشان بالاست . دو نوع چربی داریم . یکی کلسترول یا چربی بد و دیگری تری گلسیرید که مردم فکر می کنند چربی خوب است ولی خیلی هم خوب نیست . هرکدام از اینها که بالا باشد یا هر دوی آنها بالا باشد کبد چرب می دهد .

پس چاق ها و دیابتی هایی که قندشان را کنترل نمی کنند و افرادی که چربی خونشان بالاست ، 90 درصد علت کبد چرب را در جهان می سازد . 10 درصد افرادی هستند که این سه تا فاکتور را ندارند اما کبد چرب دارند . آنها آنقدر نادر هستند که بهتر است درباره ی آنها صحبت نکنیم . در واقع برای مجمع علمی به درد می خورد . نه برای برنامه ای که مردم بخواهند نگاه بکنند . خوب است که مردم این سه تا فاکتور را بشناسند . اگر کسی کبد چرب دارد بداند که حتما یکی از این سه عامل را دارد . برای درمان باید این سه عامل را درمان کنیم .

من35 ساله هستم و سونوگرافی کردم و دکتر به من گفته که کبد چرب داری . دهانم همیشه تلخ است و درد در ناحیه ی شقیقه دارم و دچار استرس شدید هم هستم . از خوردن هیچ خوراکی هم لذت نمی برند . آیا اینها از علایم کبد چرب است ؟

کبد چرب اصلا علامت ندارد . کبد چرب یک یافته ی شانسی است . یک نفر به علت دل درد سونوگرافی می کند و به او می گویند که کبدش چرب است . همکاران رادیولوژیست با اینکه اطلاعات رایولوژی شان خیلی بالا است ولی چون اطلاعات کلینیکی آنها کم است نباید به بیمار توصیه بکنند . متاسفانه به بیمار توصیه می کنند و او را در هراس می اندازند . مثلا می گویند که کبد چرب داری و بعدا سرطان می گیرید. و زندگی فرد را بهم می ریزند . پس کبد چرب علامت ندارد. یا سونوگرافی می دهد و به او می گویند که کبد چرب داری یا اینکه آزمایش خون می دهند و به آنها می گویند که آنزیم های کبد شما بالاست .

هیچ کدام از این علایمی که این خانم فرمودند ربطی به کبد چرب ندارد . حتی کبد چرب دل درد هم نمی دهد ، درد سمت راست هم نمی دهد . این خیلی بعید است . هرکس گفت که زیر چشمم کبود است ، پوستم نارحت است ، رنگم زرد است ، هیچ کدام ربطی به کبد چرب ندارد . افراد چاق طول عمرشان نسبت به افراد عادی کمتر است و این در دنیا ثابت شده است .

کاهش وزن افراد فقط به خاطر کبد چرب نیست بلکه بخاطر سلامتی خود است تا آرتروز نگیرد ، فشار خونش بالا نرود و قند نگیرد . کسی که فشار خون بالا دارد آیا بخاطر کبد چرب باید بترسد یا بخاطر فشارش ؟ کسی که دیابت دارد اگر قندش را کنترل نکند ، آیا از تاری و کوری دید نمی ترسد ؟ از دیالیز شدن در بخش کلیه نمی ترسد ؟ آیا فقط برای کبد چب باید قند را کنترل کرد ؟ پس عوامل موثر در ایجاد کبد چرب این قدر عوارض خودش را دارد که باید دنبال آنها گشت .

من مدت زیادیه که حساسیت پوستی دارم و حساسیت دستام شبیه اگزما شده و لکه های قهوه ای روی پوست بدنم گاهی پیدا میشه طب سنتی رفتم گفتن کبدت چربه واسه همین هم عارضه پوستی داری این گفته درسته و باید براش چکار کنم؟

پاسخ: از دکتر شهرام آگاه، فوق تخصص گوارش و کبد: معمولا  کبد چرب عارضه پوستی ایجاد نمی کند و بدون علاومت است و علت این لکه های قهوه ای چیز دیگری است.

با سلام و تشکر اینجانب کبد چرب با گرید 2 و قند خون 136 و کلسترول بالا دارم داروهای تجویز شده که استفاده می کنم “قرص اتور استاتین 40 “و قرص متفورمین 500 و کپسول اورسودکس 250 و از یک هفته قبل رژیم غذایی را شروع کردم آیا داروهای تجویز شده متناسب با نوع بیماری بوده و یا به پزشک دیگری مراجعه کنم؟

پاسخ: از دکتر شهرام آگاه، فوق تخصص گوارش و کبد: معمولا درمان کبد چرب کاهش وزن و ورزش است شما چون کلسترول بالایی دارید باید قرص اتوراستاتین را مصرف کنید.

با سلام و خسته نباشید من برای آزمایش خون رفته بودم و هیچ مشکلی نداشتم آزمایشم کبد چرب  نشون داد و سونوگرافی دادم اما چیزی نشون نداد آیا ممکن است من مبتلا به کبد چرب باشم و اینکه من اصلا فست فود خور نیستم برای درمانش چکار کنم و آیا ضعف عمومی من ربطی به این قضیه دارد؟ ممنون.

پاسخ: از دکتر شهرام آگاه، فوق تخصص گوارش و کبد: ممکن است سونوگرافی چیزی را نشان ندهد و بهتر است تست های دیگری انجام شود اما اگر این فرد چربی خون بالایی دارد ممکن است به کبد چرب مبتلا باشد.

با سلام من مبتلا به کبد چربم آیا محرومیت غذایی من مادام العمر است پرهیزهای غذایی من چیست؟ آیا این بیماری ارثی است؟

پاسخ: از دکتر شهرام آگاه، فوق تخصص گوارش و کبد: این بیماری ارثی نیست اما به چاقی ارتباط دارد و این فرد باید چربی حیوانی و زرده تخم مرغ و مواد قندی را از برنامه غذایی خود حذف کند.

سلام خسته نباشید می خواستم بدونم چه غذاهایی واسه کبد چرب خوبه؟ یعنی چطوری باید برنامه غذایی مو تنظیم کنم؟

پاسخ: از دکتر شهرام آگاه، فوق تخصص گوارش و کبد: موادی که ویتامین c فراوان دارد مثل مرکبات و انواع  میوه ها و سبزیجات کمک کننده هستند.

دمنوش مصفی خون ستین که به دمنوش شاهتره مصفی خون دکتر بیز  معروف است، پروانه ساخت را از وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای اولین بار درکشور گرفته است. در نتیجه با خیال راحت و آسوده از این دمنوش پرخاصیت استفاده کنید.

آیا کبد چرب خطری ندارد ؟

بله خطر دارد . خود کبد چرب درصدی خطرناک هست .ما کبد چرب را به دو گروه بزرگ تقسیم می کنیم . یک سری هستند که کبدشان چرب است ولی آنزیم هایشان معمولی است . یعنی سونوگرافی می گوید که کبد چرب داری ولی در آزمایش خون چیزی نشان داده نمی شود . این افراد خیلی خطر تهدیدشان نمی کند.  آنها مشکلی ندارند . یکسری هستند که کبدشان در سونوگرافی چرب است و آنزیم کبدی شان بالاست .

این گروه ده تا پانزده درصد در طی بیست سال ممکن است که کبدشان صدمه ببیند . پس برای هشتادو پنج درصد اتفاقی برای کبدشان نمی افتد . آیا عقل حکم می کند که ما فکر این ده الی پانزده درصد نباشیم ؟ چون ما نمی دانیم که جزء کدام درصدها هستیم . پس عقل حکم می کند که عامل ایجاد کبد چرب را بردارم اما در طول بیست سال آینده ، اگر مراقبت نکنند حتما قلب مشکل پیدا می کند . هر کس که پیش ما می آید و نگران کبدش است ، ما می گوییم که کبدت را فراموش کن ، فعلا به فکر قلبت باشد .

عواملی که باعث ایجاد کبد چرب شده را کنترل بکند .نمی شود که یک نفر بگوید که من دلم می خواهد بخورم ، ورزش هم نکنم ، بعنوان یک عشق به غذا نگاه می کنم ، حالا شما یک کاری بکن که کبد چرب من از بین برود . چنین چیزی نمی شود . در کبد چرب پزشک هیچ راهی ندارد . کبد چرب دست خود فرد است . خودش باید کاری انجام بدهد مگر اینکه دارو بدهیم که قندش کنترل بشود که دکتر غدد باید این کار را بکند . ولی دکتر گوارش هیچ نقشی در کبد چرب ندارد . بیمار باید خودش حواسش باشد .

فوق تخصص گوارش و کبد: این فرد ابتدا باید دیابت را درمان کند تا آنزیمها نرمال شود. و محصولات بیز هیچ ضرری برای دیابت ندارد